Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PerspectivatransculturalenlanarrativadeEnriqueVila-Matasł
23
tomaenconsideraciónlamaneradepercibirporelautoresetipode
prosa;segúnél,pues,“laautoficcióneslaautobiografíabajosospecha”
(E.Vila-Matas,2007:17)8.Aunque-comoesdesuponer-enelsiglo
XXInadieleeautobiografíascomotestimoniosobjetivos,puestoque
cadaformatoliterarioresultaserunacreaciónyunavisióndelmundo,
delpasadoydelargumentofiltradaatravésdelasensibilidadestética
eintelectualdelautor,elcasodeVila-Matassiemprepareceseraun
máscomplicadoqueotros.El“yo”escindidoyrecreado,pasoapaso,
fragmentoafragmento,ganacadavezmásrasgosficticiosy“autén-
ticamente”vila-matianos.LeyendoaVila-Matas,parececonveniente
apoyarseenvariospilaresestructurales:habríaquereconocerlofic-
ticiopropiamentevila-matiano(sibienhaycríticosquelenieganlo
propio9),lointerceptadodelasobrasdeotros,loajenodisfrazadodelo
8ParafraseandolacitadeVila-Mataspodríamosdecirqueelnovelistaintroduce
ensutextoaunnarradorautodiegéticodecarácterficticio.
9UnadelasreseñasmásseveraseinclementesquetratadeeseaspectoenDoctor
PasaventoyotrostextosdeVila-MatasseencuentraenellibrodeVicenteLuisMora:
Laluznueva.Singularidadesenlanarrativaespañolaactual.Allenguaje“agresivo”y
alosreproches-infundadoseinjustos,segúnelescritor-encerradosendichareseña
aludeVila-Matas-sinmencionarelnombredeMora-enlapelículayamencionada,
CaféconShandy.Lasacusacionesdelcríticosongraveseirreconciliables:
Lapreguntaes:Źcuáleslaintenciónliterariadeesteviaje,queotroshacenenunas
memorias,odirectamenteanteunpsicoanalista?O,formuladadeotromodo:Źpor
quésehaelegidoelformatodenovelaparaestedesplazamiento?Lasrespuestasde
Vila-Matas,pordesgracia,hayquebuscarlassiempreenlaliteraturadeotros.Esel
problemadehacermetaliteratura:unorenunciadeprincipioacualquierpretensión
deoriginalidad.Vila-MatashaadoptadoelmododehacernovelasdeMilanKundera,
sobretododelKunderafrancés,apartirdeLainsoportablelevedaddelser.Elproble-
maesłqueVila-Matasnoes,nimuchomenos,Kundera,ylaestrategiadelacopia
nofunciona.[ł]hayunenormeproblema,comodecimos,yesquefallantodaslas
ecuacionesqueconviertenenvaliosaslasobrasdeKundera:enloslibrosdeVila-
Matasnohaynovelaalguna,elensayoespobrísimoyllenodeobviedades,lasíntesis
entrelosdostraídaporlospelosyelresultado[ł]esdeunasuperficialidad,una
pesantezyunanaderíaabsolutamentedesconcertantes,nosóloporlapersistencia
escriturariaaplicada,sinoporlaparainexplicablebuenaacogidadelacrítica
española[ł]yladeloslectores(V.L.Mora,2007:94-95).
Porcierto,esmuchomásfácilencontrarreseñashalagadorasdelaobradeVila-Matas,
queesascríticaszoilescas.Véasecomoejemploellibro:Vila-Matasportátil.Unescritor
antelacrítica,ed.MargaritaHeredia,Barcelona:Candaya,2007.