Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
szczątkóworganicznych,iprzenoszonymi
wsprzyjającychwarunkachatmosferycznychnaduże
odległości.Stądteż,najpierwnazachodzieEuropy,
potemiwEuropieŚrodkowej,zaczęto„wyprowadzać”
cmentarzezterenówmiast.Wprowadzonoteżprzepisy
dotyczącepochówkuiurządzaniacmentarzy,które
należałotakzaplanować,abyukładalejekumożliwiałich
przewietrzanie.Określanonawetgatunkiroślin,które
powinnosięsadzićnacmentarzach,byzniwelować
szkodliwejadytrupie;należałdonichnaprzykładbez
turecki.Powstawanieszkodliwychwyziewówuzależniano
równieżodcechtopograficznychterenu–bagien,błotczy
rzek.
Innąprzyczynąmorowegopowietrzabyłaszarańcza,
któracokilkalatnawiedzałakrajiniszczyłazbiory.Itak
odnotowano,żelatem1475rokuwMałopolscenapola
spadłaszarańcza,którazniszczyławszystkiezboża
ispowodowałagłód.Ubogaludność,niemającinnego
pożywienia,jadławówczaschlebwypiekanyzziółiliści
drzew.Wrezultacieniewystarczająceizłeodżywianie
stałosięprzyczynądużejliczbyzgonów,
cowkonsekwencjidoprowadziłodo„zepsuciapowietrza”
imorowejzarazy.Podejrzewanorównież,żeogromna
masamartwejszarańczymogłaswoimzgniłymsmrodem
zatrućpowietrzeidoprowadzićdomoru.Wyjaśnieniebyło
oczywiścieprostsze:inwazjaszarańczystałasię
przyczynągłodu,którypociągnąłzasobąśmierćwielu
osób.Jeszczeinnymwytłumaczeniempojawieniasię
morowegopowietrzamiałybyć„nikczemnerobaczki”
pochodząceznadMorzaŚródziemnego.
Trującewyziewyniemusiałypowstawaćtam,gdzie
wybuchałazaraza–wedługAbrahamaWolffamórnigdy
niezaczynałsięwEuropie,leczzawszewinnych
częściachświata.Zajegoźródłogeneralnysztabsmedyk
wojskkrólewskichuznałEgipt–totamszkodliwe
wyziewypowstawałynaskutekwylewówNilu,niosącego