Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zesobąogromnemasyszlamuirobactwa.Nieczystości
teprzyupalnejpogodzieszybkoulegałyrozkładowi
iskażałypowietrze„zgniłymiwaporami”.ZEgiptu
powietrzeprzedostawałosiędoStambułu,astamtąd
rozprzestrzeniałosiępoEuropie.Niebezpiecznebyłyteż
„kurzawysuche”,niosącezesobądrobinysiarki,albo
kurzawymokrezaprawianearszenikiem.
Jeszczeinnąprzyczynąmoru,wymienianąwdziełach
pochodzącychzXVI–XVIIIwieku,byłyszkodliwe
substancje–jady,którepowstawaływcieleczłowieka
podwpływemzłychwilgotności,złegotrawienia,
nadmiernegojedzeniaipiciaalbonaskutekużywania
zepsutejżywnościizłejwodyczyteżjedzenia
głodowego,gdyzbrakuzboża(ziemniakiniebyłyjeszcze
powszechnieuprawiane)żywionosięchlebemzżołędzi,
zwysuszonychirozdrobnionychpąkówdrzew,liści
dębowych,anawetzestaregoposzyciadachowego.
Najwięcejobaw,podobniejakiwobecnychczasach,
budziłjednakkontaktzchorymi–niebezpiecznybył
bezpośrednidotyk,anawetwidokchorego,atakże
przebywaniewewspólnychpomieszczeniach
ikorzystaniezprzedmiotówużywanychprzezchorych
albopochodzącychzokolic,gdziewystępowała
epidemia.Uważano,żenajłatwiejjestsięzarazić,
dotykającciałachoregolubzmarłego.Zaszkodliwy
uważanotakżewiatrowiewającychorychlubzmarłych.
Lekarzomiosobomzajmującymsięchorymizalecano
więcstawaćtak,abypowietrzewpadająceprzezokno
owiewałonajpierwlekarza,apotempacjentów.
Zanajsłabszeźródłozarazyuważanonatomiast
przedmiotużywanyprzezchorego.Tasprawabudziłateż
sporowątpliwości,widzianoprzecieżludzi,którzynosili
ubraniepoofiarachzarazy,asamisięniezarażali.
Wydawałosięwięc,żeprzenoszeniezarazymożezależeć
odrodzajumateriału,zjakiegotenprzedmiot(zazwyczaj
ubranie)zostałozrobione.Wosiemnastowiecznych