Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
izmianęstosunkuotępieniatypuAlzheimeradoVaD[17].Wostatnimprzeglądzielite-
raturyAnkriiwsp.[6]przeanalizowalichorobowośćizapadalnośćnaotępienieuosób
wwieku85latiwięcej.Współczynnikchorobowościwahałsięwtejgrupiewieko-
wejmiędzy15a40%,awspółczynnikzapadalnościmiędzy60a100na1000osobolat.
Liczebnośćosóbwwieku85iwięcejjestnadalstosunkowoniewielka,abadaniaprze-
siewoweidiagnozaotępieniajestutrudniona.Stądinterpretacjawspółczynnikówwtej
grupiewiekowejpowinnabyćostrożna.Sąteżdoniesienialiteraturowe,któreniedwu-
znaczniesugerują,żewspółczynnikichorobowościdlaotępienianawetustulatkówna-
dalwzrastają[23].
DonajbardziejpewnychczynnikówryzykaotępieniatypuAlzheimeranależąwiek,
obciążenierodzinne,genapolipoproteinyE-4[158],aVaDwiek,płećmęska,nad-
ciśnienietętnicze,zawałserca,chorobynaczyńwieńcowych,cukrzyca,podwyższony
poziomlipidów,podwyższonypoziomhomocysteinyczyprzebytyniedokrwiennyudar
mózgu[190,193].JakkolwiekczynnikiryzykadlaVaD(jaknp.nadciśnienietętnicze,
stwardnienietętnic)podnosząrównieżwsposóbznamiennyryzykozachorowaniana
AD[132].Wynikiniektórychbadańsugerująnawetistnieniepozytywnejzależności
międzyposiadaniemgenuapolipoproteinyE-4aVaD[34,214].Stądwypływawniosek,
żewiększośćprzypadkówotępieniauosóbwwiekupodeszłymmaprawdopodobnie
wspólnąnaczyniopochodnąprzyczynę(tzw.mikroangiopatię)[132].Dlategoteżzjed-
nejstronywczesnadiagnozaileczeniezaburzeńnaczyniowychmogłybyopóźnićczas
wystąpieniapełnoobjawowejchoroby[190].Zdrugiejstronyznanajestteżlicznagru-
paczynnikówochronnych,któreistotniezmniejsząryzykozachorowanianaotępienie,
itozarównonaAD,jakinaVaD.Dotejgrupynależąm.in.aktywnośćzyczna,wy-
kształcenie,aktywnośćintelektualna,prawidłowamasaciałaczybogatawrybyiowo-
cedieta[115].
1.2.Depresja
Depresjatozaburzeniepsychicznenależącedogrupychoróbafektywnych.Charak-
teryzujesięobjawami,wśródktórychmożemywydzielićobjawyemocjonalne,poznaw-
cze,motywacyjneorazsomatyczne[54].Depresjauosóbwpodeszłymwiekurozwija
sięnapodłożustratdoznanychnawszystkichpoziomachżycia,amianowicienapozio-
miepsychicznym,organicznym,społeczno-psychologicznymiekonomicznym[54].Nie
powinnosięteżzapominać,żeobokdepresjiwiekupodeszłego(tzn.depresjirozpozna-
nejporazpierwszypo65.rokużycia,zwanejwcześniejdepresjąinwolucyjną)mogą
równieżwystąpićuosóbstarszychnawrotydepresji,którazostałarozpoznananadługo
przed65.rokiemżycia.
Współczynnikichorobowościdladepresjiwśródosóbwpodeszłymwieku,wza-
leżnościodzastosowanegonarzędziabadawczegoorazprogudiagnostycznego[14],
wahająsięznacznie,osiągającwartościmiędzy0,4a34%.Ponadtoteznacznewaha-
niawczęstościwystępowaniadepresjiuludzistarszychsąspowodowanepewnymife-
nomenologicznymiosobliwościamidepresji[54,142,225].Popierwsze,diagnostyka
depresjiprzyużyciustandaryzowanychnarzędzibadawczychjestwwiekupodeszłym
utrudniona.Podrugie,depresjaprzebiegauosóbstarszychbezwyraźnychkonturów
klinicznych.Potrzecie,istniejąistotneproblemywdiagnostyceżnicowej,przyczym