Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
WSTĘP
Nauczyłemsięrównieżwielewtymczasieśledzącrozwójfilozofii
ijejnajnowszeosiągnięcia0Itak,bydaćjedenprzykładdotyczącyeseju
pierwszego(1953),zresztąszerzejomawianyponiżej,wzwiązkuzepoko-
wymrozróżnieniemMznaczenia”odMsiły”wypowiedzi,atakżeteorii,,ak-
tówmowy”,którejpodstawypochodząodJ0L0Austina,niepowinienem
jużutrzymywać,żestwierdzeniauprawnieńiobowiązkówwsferzeprawa
niesąMdeskryptywne”,czyteżsugerować,jaktoczyniłemnazywającje
Mwnioskamizprzepisów”lubMkońcówkamiprawniczychrachunków”,że
sątozawszerezultatywnioskowańdokonanychprzezichautorów0Mimo
żejestemświadombłędówzawartychwtychesejach,pozostawiłemich
pierwotnytekstniezmieniony0Dodałemjednakposłowiadowiększości
znich,informującczytelnikaonajważniejszychuwagachkrytycznych,
którymijeopatrzono,lubteżopoglądachprzeciwnych0
Byćmożenastępującespostrzeżenie(mamnadzieję,żenietylkoauto-
biograficzne)wystarczającozaznaczyiwyjaśnicharakteristopieńomyłki
wtychesejach,takjaktowidzęretrospektywnie0Gdyw1953r0zostałem
profesoremteoriiprawawOksfordzie,mojekwalifikacjeniebyłytypo-
we,gdyżniemiałemdoktoratuzprawa,aczkolwiekprzezosiemlatprzed
wojnąparałemsiępraktykąadwokacką,apowojniesiedemlatuczyłem
filozofiiwtymżeuniwersytecie0Wtymostatnimokresiefilozofowanie,na-
zwaneMfilozofiąlingwistyczną”,byłowrozkwiciezarównowOksfordzie,
jakiwCambridge0Międzyoksfordzkimwariantemtejfilozofii(zJ0L0Au-
stinemjakogłównymprzedstawicielem)auprawianymwCambridge(roz-
kwitającympodwpływemWittgensteina)zachodziłyznacząceróżnice-na
coinnegokładziononaciskiwyznaczanoodmiennecele0Inspiracjądla
obuwrównymstopniubyłouznanierozmaitościtypówludzkiegodyskur-
suiznaczeniamiędzyludzkiegoporozumiewaniasię,awrazzuznaniem
tegofaktupojawiłosięprzekonanie,żedługotrwałetrudnościfilozoficz-
nemogąbyćczęstorozwiązywanenieprzeztworzenieteoriiogólnej,lecz
przezstarannewyodrębnianieicharakteryzowanienaróżnezresztąspo-
sobyrozmaitychokreślonychformludzkiegożyciazwiązanychzużyciem
języka0Wzwiązkuztąkoncepcjąfilozofiizałożenie,żejestzaledwieparę
sensownychformdyskursu(empirycznyMustalającyfakty”istwierdzenia
definicyjnelubprawdylogiczniekonieczne),iodrzucenie,jakobezsensow-
nychlubwyrażającychjedynieuczucia,wszystkichinnychużyćjęzyka,
wszczególnościtakichjakzdaniametafizycznelubsądymoralne,których
niedasięzredukowaćdokilkufaworyzowanychformjęzykowych,okazało
siębłędempowodującymzaślepieniewielufilozofów,awszczególnościlo-
gicznychpozytywistówwokresiemiędzywojennym0
Filozofialingwistycznazajmujesięrównieżwyjaśnianiemwielorakich
izróżnicowanychfunkcjijęzyka,nieznającychgranicprzedmiotowych0
Wniknięciewnieiichrozjaśnieniepomogływytłumaczyćnietylkodys-
kursżyciacodziennego,alerównieżwszelkiedziedziny,októrychmożna
