Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
31
Poważniejszyniedostatekmojegorozumowaniawtejkwestiidotyczy
jednaksprawyrzeczowej,aniejedyniesposobuprzedstawienia0Esej
trzecitraktujenieokreślonośćprzepisówprawatak,jakgdybytobył
zawszeproblemjęzykowy,tojestpojawiającysięjedyniejakorezultat
nieokreślonościsłówskładającychsięnasformułowaniedanegoprzepi-
su0Wsamejrzeczy,jaktodostrzegłempóźniejipowiedziałemweseju
czwartym,kwestia,czyprzepisstosujesięczyteżniedodanejsytuacji
faktycznej,niejesttymsamymcopytanie,czywzwiązkuzustalonymi
konwencjamijęzykowymijesttookreślonelubnieprzezjęzykoweele-
mentyprzepisu0Systemprawamaczęstoinneśrodkiniżtylkosłowauży-
tewsformułowaniuprzepisów,słowa,któresłużądookreśleniatreściczy
znaczeniaprzepisówwzwiązkuzkonkretnymprzypadkiem0Itak,jak
wskazujęwesejutrzecim,oczywistylubuzgodnionycelprzepisumoże
służyćdobliższegookreśleniaprzepisu,któregozastosowaniekonwencje
językowepozostawiłyotwarte,atakże-dopokazania,żesłowawkontek-
ściedanegoprzepisuprawnegomająznaczenieodmienneodtego,jakie
posiadająwinnychkontekstach0Mojeniepowodzeniewwyjaśnieniutego
prowadzi,jakFullerwykazałwreplicenaesejdrugi,dobłędnejteorii
wykładniustaw,którąniecoskorygowałemwpóźniejszychomówieniach
zawartychwesejutrzecimidotyczącychtego,cosprawia,żeprzypadki
bezspornesąwłaśnietakie0Mojeargumentywtympunkcienapewnopo-
winnybyćrozwinięteipoprawione0Aprzecieżpoprawienieichwniczym
nieuzasadniapoglądu,żeprawojestsystemembezluk,zawszezupeł-
nymizawierającymwsobieodpowiedźnakażdepytanieprawne,nawet
wprzypadkunajtrudniejszychspraw,wtakisposób,żesędziowienigdy
niemusząuciekaćsiędoswejkompetencjiprawodawczejwwybieraniu
alternatywpozostawionychprzezobowiązująceprawo0
IV
Jednakżemoimgłównymcelemwesejutrzecimbyłaobrona,podobnie
jaktoczyniliBenthamiAustin,poglądu,któryuważamzarozsądny:
trzebaodróżniaćto,jakieprawojest,odtego,jakimpowinnobyćzmo-
ralnegopunktuwidzenia0Jesttoniezgodnezkoncepcjąwystępującą
wrozmaitychformachigłoszącą,żepojęciowyzwiązekpomiędzyprawem
amoralnościąjestkonieczny,aniejedynieprzypadkowy0Mimożeogól-
nateoriaprawaBenthamaiAustinaniejestzadowalającapodinnymi
względami,zaznaczonymiwtymeseju,próbyzakwestionowaniarzeczo-
nejdystynkcjipolegająnapomieszaniu,jakiepróbujęwykazać,wszcze-
gólnościnabłędnymutożsamieniuMcelu”lubfunkcjispełnianejprzez
prawozcelamiiwartościamimoralnymi0Jednakże,napewnonieudało
misięadekwatnieprzedyskutowaćrozmaitychpostacipoglądu,żeistnieje
