Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.ZAKREŚLENIEOBSZARUBADAWCZEGO
Truizmem,którymożejednakbyćpunktemwyjściadodalszychrozwa-
żań,jeststwierdzenie,żezarównoprawo,jakisztukastanowiąważneele-
mentydorobkukulturowegoicywilizacyjnego1.Nagruncietychdwóch
porządkówzasadnejestpytanieoichwzajemnąrelacjęirolę,jakąpra-
womożeodgrywaćwsztuce,asztukawprawie.Refleksjętegorodzaju
prowadzićmożnazdwóchzasadniczychperspektyw2:1)estetykiprawa,
2)sztukipostrzeganejjakoźródłorefleksjinadprawem.
Nanajbliższychstronachpostaramsięzarysowaćtedwiezasadni-
czeperspektywy.Opisperspektywyestetykiprawamanaceluwyłącz-
nieuporządkowanieterminologicznepewnychkierunkówmyślenia
dotyczącychzwiązkówzachodzącychmiędzyporządkiemprawaapo-
rządkiemsztuki.Opisdrugiejwspomnianejperspektywy(którastano-
wiprzedmiotzainteresowanianiniejszejpracy)manaceluukazanie
1
Rozgraniczamtutajpojęciacywilizacjiikultury.Ogólniemówiąc,nawiązujędo
koncepcjiAlfredaWebera(zob.np.PrinzipielleszurKultursoziologie:Gesellschafspro-
zess,ZivilisationsprozessundKulturbewegung,nArchivfürSozialwissenschafund
Sozialpolitik”1920/1921,Bd.47,s.1-49),rozwiniętejwpóźniejszymczasienp.przez
RobertaM.MacIvera(zob.np.Society:ItsStructuresandChanges,NewYork1931).Dla
tychautorówcywilizacjamacharakternarzędzi,dziękiktórymmożliwejestfunkcjo-
nowanieczłowiekawświecie,natomiastkulturawichmyślitorodzajzamanifestowa-
niaduchowejiaksjologicznejsferyczłowieka.Prawowtymkontekścierozpatrywać
możnajakoprzejawzarównocywilizacji,jakikultury,sztukazaśwtymujęciunależa-
łabybezwątpieniadoporządkukultury.
2
Celowowtymmiejscupomijambyćmożenajbardziejrozpowszechnionyspo-
sóbbadaniazwiązkówprawaisztuki,którypoleganazałożeniu,żeprawozapewnia
dziełomsztukiorazichtwórcomokreślonąochronę.Zaprzykładtegotypumyślenia
ozwiązkachprawaisztukiposłużyćmogątakiestalerozwijającesięgałęzieprawa
jakprawoautorskie(ochronatwórcydzieła)czyprawoochronydziedzictwakultury
(obejmującerównieżochronędziełsztuki).Zaszczególniedoniosłeopracowaniatych
tematówwskazaćnależychociażbytakieksiążkijakPrawoautorskie(red.J.Barta,
Warszawa2017)czyPrawoochronydziedzictwakultury(K.Zeidler,Warszawa2007).
Pracete,którychwartośćmerytorycznąoceniaćtrzebajaknajwyżej,przyjmująjed-
nakperspektywędogmatyczną,dlaktórejwykorzystywanyjestdorobekteoriiifilo-
zofiiprawa.Absolutnienienegującniemałejpotrzebyprowadzeniategotypubadań,
wtejpracychciałemjednakzastosowaćodmiennąperspektywę-dominowaćmare-
fleksjateoretyczno-ifilozoficznoprawna,dlaktórejwyłącznieuzupełnieniembędzie
refleksjadogmatyczna.