Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
|
Rozdział1
wyrazemijednocześnieśrodkiemdoniego.Toteżisamafilozofiabędzieprzede
wszystkimsposobemżycia,alesposobemściślezwiązanymzfilozoficznym
dyskursem”
1
.
Zaprekursoradziedzinybadań,dociekańirefleksjiokreślanejjakoetyka
wymieniasięnajczęściejSokratesa,myślicielagreckiego,żyjącegowlatach
469-399p.n.e.Ontobowiempostawiłwcentrumzainteresowaniaswychroz-
ważańczłowieka,jegoosobowość,dążenia,postawy.Wyodrębnieniezaśetyki
zogólnegopojęciafilozofiaprzypisywanejestArystotelesowi(384-322p.n.e),
pochodzącemuzeStagiry(obecnieKatoStawros),starożytnegomiastagreckie-
gonawschodnimwybrzeżupółwyspuChalkidiki,należącegodoAteńskiego
ZwiązkuMorskiego.OSokratesie,ojegouczniuiwychowankuPlatonie,
aprzedewszystkimoArystotelesieczęstomówisięipisze,iżbylioninajwybit-
niejszymiinajbardziejwszechstronnymimyślicielamiiuczonymistarożytności.
Listętwórcówpodstawnaukfilozoficznychinaukoetycenależałobyuzu-
pełnićojeszczejednąpostać:Konfucjusza.Żyłonwpodobnychlatach,aściślej
mówiąc,urodziłsięidziałałokołostulatwcześniejodSokratesa,oponadstolat
przedPlatonem,ookołodwustulatwcześniejodArystotelesa.Przemyślenia
Konfucjuszaiprzedchwiląwymienionychfilozofówbyływwielupunktach
bardzopodobne;wnioskizprzemyśleńidokonywanychobserwacji-choć
nieidentyczne-częstozbieżne,natomiastzasięgoddziaływaniaKonfucjusza,
zewzględuchoćbynajużwtedynieporównaniewiększyobszariliczebność
nPaństwaŚrodka”,byłzdecydowanieszerszy.Pomijanietegonajwiększego
wdziejachChinfilozofaietyka,zarazemjednegoznajbardziejznaczących
myślicieliwdziejachświata,świadczyjedynieotym,żemimoodradzaniasię
potęgikraju,wktórymurodziłsię(w551r.p.n.e.)izmarł(w479r.p.n.e.),
wnaszymmyśleniuipostrzeganiuhistoriiświataciąglejeszczedajeosobie
znaćzaściankowość,europocentryzm.Nawiasemmówiąc,nietylkoChinytrak-
towanesąwsferzekulturymarginalnie.Niekiedypodobniejestzkontynentem
amerykańskim.Wszyscyzgodniedostrzegająekonomicznąimilitarnąmocar-
stwowośćStanówZjednoczonych,natomiast-mimonp.największejnaświecie
liczbynoblistówzUSA,mimowspaniałejliteraturypołudniowoamerykańskiej
itp.-wintelektualnychrankingachtenregionświatajestledwiedostrzegany.
Powszechnymjestpogląd,żewstarożytnejfilozofiiwyróżniasiępięćokre-
sów,przyczymśrodkowy,okrestzw.wielkichsyntez,toczasznajwybitniej-
szyminazwiskamiepoki-PlatonemiArystotelesem.Czymjestzatemfilozofia,
czymjestetyka,takściślewiążącesięzwymienionymipostaciami,atakże
zSokratesemiKonfucjuszem?Autorzy,jaktwierdziwydawcanajpopularniej-
szegowświeciepodręcznikafilozofiidlaniefilozofów:RichardH.Popkin
(UniversityofCalifornia,LosAngeles)iAvrumStroll(UniversityofCalifornia,
1
P.Hadot,Czymjestfilozofiastarożytna?,FundacjaAletheia,Warszawa2000,s.23-24.
