Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22DorotaFox
Ponieważto,copowszednieipospolitezasprawąpiosenkizyskuje
wymiarogólnospołeczny,wspólnotowy,piosenkaspełniajednązpod-
stawowychfunkcjirytuału,polegającąnatworzeniuipodtrzymywaniu
nsolidarnościspołecznej”
.Jesttomożliwedziękiwłaściwympiosencece-
chom,takimjak:nciągłaobecność”
,bogactwopiosenkowychtematów,tak
stypizowanych,byilustrowałysprawyogólne,dotyczącewszystkichbez
względunawiek,doświadczenieikulturę,bezpośredniośćekspresji-zrozu-
miałość,uproszczonydyskursjęzykowy,swoistalinquafranca,wykorzystu-
jącykolokwialnezwroty,frazesydokonstruowaniafantazyjnychzestawień
tzw.szlagwortów,skrótowopuentującychsytuacje,obrazującychemocje,
awiecjęzykujętywpodstawowyarsenałśrodkówpoetyckichużytychnie
zewzględunaestetycznewalory,leczekspresyjnąnośność,skuteczność,
aprzedewszystkimrytmizowanamuzyka,melodyjnośćwspółtworząca
potencjalnośćznaczeńpiosenki.Cechyteuzbrajająpiosenkęwrytualną
moc,jakostrukturęsformalizowanychwypowiedzi,atakżedziałaństyli-
zowanych,stereotypowych,nastawionychnapowtarzaniewokreślonych
okolicznościach(piosenkęprzyswajamyzasprawąwykonawcy,jegospo-
sobuistyluśpiewania,towarzyszącychwykonaniuekspresyjnychcech
głosowychczyruchówciała).
Otym,czytenrytualnypotencjałpiosenkizostaniewykorzystany,
czyteżnie,decydujecel,jakiemupiosenkasłuży.Jeślisłuchamypiosenki
iśpiewamypiosenkędlaprzyjemności,abysiępopisać,umilićsobiewolny
czas,wówczasstajesięonaodpryskiemsztuki,rozrywki,zabawy.Naturalne
wtakimprzypadkujestrozpatrywaniepiosenkiwkontekściesztukiestra-
dowej,teatru,twórczościindywidualnejkonkretnychartystów.Jeślijednak
piosenkaukierunkowanajestnakonkretnyrezultat,mamocsprawczą(jest
aktemrozpaczy,miłości,modlitwą,skargą,wyznaniemś),gdypoprzez
piosenkęnawiązujemyłącznośćztranscendentnymInnym,wpisujemy
sięwwiecznąteraźniejszość,gdyjejwykonanieniebudujepubliczności
widzów,leczuczestników,wierzącychwjejkruche,alezrozumiałeprzesła-
nie-towówczasodkrywasięprzednamijejrytualnysens14.
14
Rozróżnieniamiędzyrytuałemasztukamiwykonawczymi,zabawąirozrywkądoko-
nałamnapodstawiekonstatacjiR.Schechnera,Performatyka:wstęp,przeł.T.Kubikowski,
Warszawa2006.
