Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Polonistawświeciepiosenki
33
dwukodowośćpiosenki
14
.Oczywiścieniebezznaczeniajestwtymwy-
padkukwestianienaturalnegorozdzielaniatekstuodmuzykii-ewentu-
alnie-wykonaniaczyjęzykaliterackiegoinjęzyka”muzyki,jaknazywaje
Marciniak.Niemożnajednakzapominać,żeniekiedyteskładowepiosenki
niesąrównieważne.JakprzekonujeKamilDźwinel,próbującwyznaczyć
metodologiczneramybadańnadpiosenkąbardowską:
Tekstjestgłównymnośnikiemznaczeniowymtegorodzajupiosenki.Jakpokazują
jednak,zczymsięoczywiściezgadzam,AnnaBarańczakiMichałTraczyk(ś),tekst
tozwykległównynośnikznaczeniakażdejpiosenki.Czywięczaproponowanepowy-
żejrozumienieprzynosijedyniemglistąobietnicęudowodnieniajakiegoświększego
stopniawpływutekstupiosenkibardowskiejnajejogólnysens,aniżelidziałobysięto
wprzypadkupiosenekpopowych,rockowychlubinnych?Nie,mojąnaczelnąintencją
pozostajetuwskazanienadbałośćautorówomawianegoprzezemniekręguprzede
wszystkimotekst.Świadczyotymnietylkojegonajczęstszapierwotnośćwmomencie
genezy(zupełnieodwrotniebywawprzypadkutekściarzy,którzypisząpoddyktat
jużpowstałejmelodii),aletakżefakt,iżtowłaśnietekstnajbardziejuposzczególnych
bardówewoluuje.(ś)Tekstjestzatemwysuwanyprzezautoranaplanpierwszy,
awarstwamuzycznaiwykonawczastająsięelementamiwobecniegouzupełniającymi,
ściśleodeńuzależnionymi,choćkoniecznymi15.
Chcącjednakproblemtenuogólnićiabstrahującodrozważaniaznacze-
niatekstuwposzczególnychgatunkachpiosenek,możnazprzekonaniem
stwierdzić,żeanalizapiosenkibezanalizyjejtekstu-częstorangiliterackiej
czynawetbezwątpienialiterackiego-będzieniepełna,fragmentaryczna,
niewielemówiącaodanymutworze.Nagrunciepiosenkologiikompetencje
filologicznesązatemniezbywalne.Choćoczywiściezawszeistniejeryzyko
nieuzasadnionejabsolutyzacji,podporządkowaniawszystkichelementów
piosenkijejtekstowiijegointerpretacji.Biorąctopoduwagęiprzypomi-
nając,żewszelkaliteraturawzięłasięzoralności,naturalnezatem,żetak
oralność,jakimuzyczność(aleiperformatywność,przezktórąrozumiem
tuwszystkieaspektywykonawcze)sąjejbliskie,nierozerwalniewręczznią
14Zob.tamże,s.12-41.
15K.Dźwinel,Piosenkabardowskawperspektywiemetodologicznej-seriapytańwyj-
ściowychikilkuhipotez,w:Nowesłowawpiosence…,s.45-46.Zob.takżeM.Traczyk,Za-
miastwstępu.Poezjaśpiewana-problemygenologiczneiterminologiczne,w:tegoż,Poezja
wpiosence.OdTuwimadoŚwietlickiego,Poznań2009,s.7-27.
