Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nym;psychologiimoralnościustalającejpsychologiczneuwarunkowania
jednostkiwjejstosunkudoobowiązującychnormmoralnychisocjologii
moralnościbadającejtenproblemwodniesieniudogrupspołecznych.
l
Etykanormatywnajestdrugimdziałemnaukiomoralności.
Uczyonaodróżnianiadobraodzła,czymzajmujesięjejczęśćzwana
aksjologią(naukaowartościach),orazwskazujejakpostępować,czym
zajmujesiędeontologia(naukaopowinnościach).
l
Metaetykajesttrzecimdziałem,któryzajmujesięepistemologią
imetodologiąbadańnaukowychwetyceniebędzieprzedmiotem
naszychrozważań.
Jakiemiejscezajmujeetykalekarska?Częstosprowadzanajestonado
jednejtylkoczęścideontologii,jakozbiorupowinnościlekarza.Wtym
charakterzebyławykładananawieluwydziałachlekarskich.Aleprzecież
nieozbiórwskazówekpostępowaniatuchodzi,aleoichinternalizację,
oumiejętnośćodróżnieniadobraodzła,owiedzęnietylko,jaknależy
postąpić,aletakżerozumieniedlaczego.Dlatego,obokelementównor-
matywnych,zawierawsobieelementyopisowe,jakoichuzasadnienie.
Maprzygotowaćlekarzanietylkodotego,cozawartejestwkonkret-
nychprzepisachdeontologicznych,aletakżedosytuacjinieujętych
wnormy,wjakichnierazmusidziałaćipodejmowaćdecyzjelekarz.
Wracającdozagadnieniaetykiwogóle,wartozastanowićsięnad
zależnościami,jakimonapodlega.Szczególnietymizależnościami,zja-
kimispotykamysięwżyciucodziennym.Pierwszązależnościąjestza-
leżnośćmiędzyetykąaświatopoglądem.Podpojęciemświatopoglądu
rozumiemyzespółogólnychprzekonańdotyczącychnaturyświata,
człowiekawświecie,sensujegożyciaorazwynikającychztychprzeko-
nańideałów,wyznaczającychpostawyżycioweludziiwytyczających
linięichpostępowania.Zdefinicjitejwynika,żezależnośćmiędzyświa-
topoglądemastosowaniemsiędozasadetycznychjestzasadnicza,ale
odnosisiętylkodotakpojmowanegoświatopoglądu.Niekiedyjednak
światopoglądrozumiesięjakoprzynależnośćdookreślonegosystemu
filozoficznego(materialistycznegolubidealistycznego),względniesto-
sunkudoreligii.Ustalanieścisłejzależnościmiędzyetykąataksformu-
łowanympojęciemświatopoglądumożebyćmylące.Deklarowanie
przynależnościdookreślonejreligiiniemusiprzecieżbyćrównoznacz-
nezestosowaniemsiędogłoszonychprzezniązasad.Wpraktycznej
działalnościlekarzadostrzeganiejednaktejzależnościmaistotnezna-
czeniepraktyczne.Zalecenialekarza,np.dietetyczneczyzwiązane
zzapobieganiemzapłodnieniu,mogąpozostawaćwsprzecznościze
światopoglądempacjentailekarzpowinientorozumiećiuszanować.
Takżeilekarzmaprawodowłasnegoświatopogląduimożeodmówić
spełnieniażądańpacjentawówczas,gdybyłobytoznimsprzeczne.
5