Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Poziomykomunikacyjnewopisieetycznych…
11
przezJadwigęPuzyninęiAnnęPajdzińską(1996:35-45).Zlistyoma-
wianychprzezautorkizasadchciałabymnapoczątkuwziąćpoduwagę
następujące:
-mówićto,cosięuważazaprawdę,chybażeprzemilczenielubnawet
kłamstwosąuzasadnionedobreminnych,
-niekrzywdzićdrugiegoczłowiekaaniteżgrupspołecznychsłowem
wrogim,poniżającym,raniącym,
-nieokłamywaćinnych,niemanipulowaćnimizapomocąpółprawd,
pochlebstwa,demagogii,szantażu(Puzynina,Pajdzińska1996)2.
Odnieśmytezasadydoanalizowanegoprzykładu.Przyjmijmy,że
komunikowanieprawdypoleganaprzekazywaniutego,cojestzgodne
zrzeczywistością.Takiemuprzekazowiprzysługujekategoriaprawdzi-
wości/fałszywości.Warunkiemprzyznaniatakiejkategoriijestweryfiko-
walnośćopisywanegofaktu.AzatemczytreśćUczestnicymanifestacji
zachowująsięwsposóbpodobnydozachowaniamałpjestweryfikowal-
na?SpróbujmydowskazanejtreścidopisaćoperatorWiem,że…wtaki
sposób,jakmożnabytozrobićwprzypadkuniewątpliwieweryfikowal-
nychzdań,np.Wiem,żepadadeszcz;Wiem,żedzieckomagorączkę;
Wiem,żesącechybiologicznewspólnedlamałpiludzi.Czypodobień-
stwozachowańmałpdozachowańuczestnikówmanifestacjiKOD-uda
sięzweryfikować?AutorzypracySztukaargumentacjiposługująsiępo-
jęciempłytkiejanalogii(Szymanek,Wieczorek,Wójcik2005:85)isto-
sująjedotakichporównań,wktórychwskazywanepodobieństwojest
zupełnienieistotnewobecróżnicy,jakaistniejemiędzyporównywanymi
obiektami.AzatemtezaUczestnicymanifestacjizachowująsięwsposób
podobnydozachowaniamałpopartajestnaeksponowaniuniektórych
-rozumnychprzecież-zachowańuczestnikówmanifestacjiiniero-
zumnychzachowańzwierząt.Różnicajestistotniejszaodpodobień-
stwa.Oczywiście,skoromówięistotniejsza,toprzyjmujęjakieśkryte-
riumtejistotności.Niewdającsięwszczegółoweuzasadnienia,przyj-
muję,żeowymkryteriumjestintencjonalnośćlubbrakintencjonalności
zachowań(ludzkichizwierzęcych).Kryteriumtomacharakterantropo-
centryczny,aleniemusionoodpowiadaćintencjomkomunikacyjnym
nadawcyprzekazu.Dlaniegocoinnegomożebyćważne.Aletujużnie
możnamówićoweryfikowalnościprzedstawianejtreści.Możnamówić
owyrażaniuprzekonania:Wyrażamprzekonanie,żeuczestnicymani-
festacjizachowująsięwsposóbpodobnydozachowaniamałp.Takiej
2Całyzestawzasadzamieszczamwaneksie.
