Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Poziomykomunikacyjnewopisieetycznych…
13
WiadomościTVPpokazująmateriałpodtytułemRamadanwEu-
ropie,zestawiajączdjęciamodlącychsięmuzułmanów(zresztą
wktórymśzarabskichkrajów,niewEuropie)zezdjęciamiata-
kówterrorystycznych.Obrzydliwiemanipulują,żebyuzasadnić
tezę,żewszyscymuzułmanietoterroryści.Ponadmiliardludzi
(uWprost”2017:).
Wprogramiepokazywanomateriałyopartenafaktach.Faktyteto:
modlącysięmuzułmanieiatakiterrorystyczne.Zestawienietychfaktów
zesobąautorwtekścieprasowymnazywamanipulacją,ponieważsuge-
rujeonozwiązekpokazanychfaktówzesobą.DodatkowotytułRamadan
wEuropienatlezdjęciamuzułmanówmodlącychsięwktórymśzkrajów
arabskichjestprzekazemkomunikującymnieprawdę.Azatemmamy
tudoczynieniazmówieniemnieprawdyzapomocądwóchzabiegów:
pierwszyznichzestawiafaktyniemającezesobąkoniecznegozwiązku
jakozesobązwiązane;drugipokazujetreścisprzecznezesobą-jedna
ztreścimusibyćnieprawdziwa.
Przykładtenpokazuje,żemijaniesięzprawdąmożepolegaćnietyl-
konakomunikowaniutreścinieprawdziwych,aletakżenasugerowaniu
treści,jakąodbiorcamauznaćzaprawdziwą.Niekiedytosugerowanie
opartejestnaimplikaturze.Opowiadanomikiedyśnastępującąaneg-
dotkę.Kierowcajechałtrasądotychczassobienieznaną.Zauważył,żeod
pewnegomomentuprzyszosiepojawiałosięogłoszenie:Unasporaz
ostatnizatankujeszza3,99.Kierowcadojechałdostacjiizatankował.Po
dotarciudonastępnejstacjibenzynowejzezdumieniemioburzeniem
zauważył,żecenabenzynywynosi3,90.Podobniebyłonakolejnych
stacjach.Skądoburzeniekierowcy?Dlaczegopoczułsięwprowadzony
wbłąd?OtóżogłoszenieUnasporazostatnizatankujeszza3,99odczy-
tałzgodniezkonwencjąidopowiedziałsobie:unanastępnychstacjach
zapłaciszdrożej”
.Zczystologicznegopunktuwidzeniaautorogłoszenia
napisałprawdę.Jednakprawda-konwencjonalniezałożona,atutajpo-
minięta-jestnastępująca:uUmniezapłacisz3,99,jazarobię,tystracisz,
bogdybyśtankowałnanastępnejstacji,zapłaciłbyśmniej”
.Naskórkowa
uprawda”jednakposłużyłanadawcydowprowadzeniaodbiorcywbłąd.
Należybowiemzałożyć,żenadawcaznałkonwencję,którapowoduje,że
niedopowiedzeniezostałozrozumianeprzezkierowcętakwłaśnie,jak
zostałozrozumiane.Totakżejestprzykładmanipulacji.
Ijeszczejednakwestiazwiązanazprawdziwymbądźnieprawdzi-
wymprzedstawianiemtreści.Popatrzmynaprzykład:
