Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PiotrBurgoński
Dotychczasomówionepojęciamożnausystematyzowaćwnastępującysposób:
poziom
przedmioto-
wejrzeczywi-
stości
poziomteorii
przedmioto-
wej
metapoziom
(nauka
onauce)
moralność
(jakozachowania
odniesionedo
pożądanego
ideału)
etykanormatywna
(teoriamoralności
wnormatywnym
sensie)
metaetyka
(teoriaetyki)
moralność
(jakorzeczywiste
zachowaniadanej
jednostkiczy
społeczności)
etykaopisowa=
etologia
(teoriamoralności
wnienormatyw-
nymsensie)
metaetologia
(teoriaetologii)
etos
(wzorcowy,
idealnyjednostki
lubgrupy)
etykanormatywna
(teoriaetosu
jakozachowań
wzorcowych)
metaetyka
(teoriaetyki)
etos
(jakorzeczywiste
zachowaniadanej
grupyspołecznej)
etykaopisowa=
etologia
(teoriaetosu
jakofaktycznych
zachowań)
metaetologia
(teoriaetologii)
4.Etykaaetologia
Etykawsensieścisłym,czylietykanormatywna,niezajmujesięprzeżywa-
niemmoralności(faktpsychiczny)anizachowaniemmoralnymokreślonychgrup
(faktspołeczny),aniteżdziejamitegoprzeżywaniaczyzachowaniasię(fakthisto-
ryczny),leczinteresujesięmoralnościąjakofaktemnormatywnym.Istniejewiele
innychnauk,którezajmująsiępozanormatywnymiaspektamimoralności,czyli
opisowąjejanalizą.Określasięjeterminem„etykaopisowa”lub„etologia”.Etyka
normatywnaietykaopisowa(etologia)mająwięctensamprzedmiotmaterialny,
aleróżniąsięprzedmiotemformalnym.Etykanormatywnazajmujesiętym,jak
ludziepowinnipostępować,etykaopisowa-wjakisposóbludziepostępująwda-
nymśrodowiskuspołecznym.Pierwszaznichmacharakterfilozoficzny,druga
-opierasięnabadaniachempirycznych.Doetykiopisowejmożnazaliczyćnastę-
pującedziedziny:socjologięmoralności,psychologięmoralności,historięmoral-
ności,etnografięmoralności,semantykęmoralności,socjobiologięmoralnościoraz
statystykęmoralności31.
Głównyprzedmiotzainteresowańsocjologiimoralnościstanowimoralność
funkcjonującawrzeczywistościspołecznej.Socjologiamoralnościskupiasięnaele-
mentachspołecznychtejżemoralności,wykluczazaśdomenęsprawczystoindywi-
dualnych.Niewysuważądańocharakterzenormatywnym,aleopisuje,jakkształtują
sięiprzebiegająwspołeczeństwiezjawiskamoralne.Socjologiabadamoralnośćod
stronyjejspołecznegotworzeniasięifunkcjonowania(traktujemoralnośćjakorze-
czywistośćspołecznieskonstruowaną),odstronyspołecznychuwarunkowańtych
31Por.J.Mariański,Socjologiamoralności,dz.cyt.,s.169-170.
22
