Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1030Protokółdyplomatyczny
35
uderzałysiępobokachogonami.Posełzbliżywszysięzpochylonągłową,padł
naziemię,agdypozłożeniuhołdupodniósłwzrok,spostrzegł,żecałytron
zcesarzemprzebranymjużwinneszatyunosisiękugórze.
Bizantyńskiezabiegiorganizacyjne(protokólarne)związanezpodejmo-
waniemobcychposelstwodsamegopoczątkuzmierzałydorealizacjicelów
politykizagranicznejiobronnejsłabnącegojużcesarstwa.Dlategoteżobce
poselstwopodejmowanebyłonagranicypaństwaprzezhonorowądelegację
dworucesarskiego,którejskładzależałodznaczeniaposelstwa.Jejzadaniem
byłotakpoprowadzićdostolicycesarstwaobcądelegację,bywywrzećnaniej
korzystnewrażenie,zwłaszczajeślichodzioobronnośćkraju.Celowitemu
służyłytakżeimprezyorganizowanewczasiepobytuwstolicy,jakwidowiska
publiczne,defiladywojskowemająceświadczyćosilemilitarnejcesarstwaitp.
20
Wśredniowieczuiwiekachpóźniejszych,wrazzrozwojemsłużbydyplo-
matycznej,pojawiłysiętakżepewneregułyetykietalno-protokólarne21.Do-
tyczyłotozwłaszczaksięstwwłoskich,atakżedworufrancuskiegozaczasów
LudwikaXIViwokresieodXVIwieku,kiedytozaczęłypowstawaćstałe
poselstwaiambasady.Wtedyteżcorazwiększąwagęzaczętoprzywiązywać
dosprawprotokólarnychmiędzynajbardziejliczącymisięmonarchiamina
kontynencieeuropejskim.
Corazczęściejpowracałanaforummiędzynarodowymzasadniczakwestia
protokólarna,tojestdotyczącaprestiżuwładców,łączniezpapieżem,zwłaszcza
ichmiejscawporządkupierwszeństwawEuropie.Natympunkciewładcybyli
szczególniewrażliwi,comogłoprowadzićnawetdowojen.Znanyjesthisto-
rycznycasuscesarzaHenrykaIV
,któryHnakolanach”udałsiędoCanossy,
byukorzyćsięprzedpapieżemGrzegorzemVIIiuznaćjegopierwszeństwo.
Chodziłoprzytymnietylkooprecedencjęmiędzysamymimonarchami,
lecztakżeichprzedstawicielamidyplomatycznymi(posłami,ambasadorami),
uważanymizaichalterego,którymzwyczajowopowinienprzysługiwaćniemal
takisamuprzywilejowanystatusjakreprezentowanymprzeznichwładcom.
Niczatemdziwnego,żenatleprecedencjizaczęłysiępojawiaćspory,głównie
naturyprotokólarnej,m.in.okolejnośćzajmowaniamiejscpodczasuroczy-
stościczyteżwchodzeniadosaliaudiencjonalnej.Sporynatymtledosyć
20Ibidem.
21Naprzykładprawoposła(ambasadora)dobaldachimuwsaliaudiencyjnej,donakrycia
głowywobecnościmonarchyczyteżprawodotaboretu,awięcprzywilejżonyobcegoposła
dozajęciamiejscanataborecieoboksiedzącejkrólowejitp.