Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
EUROPAOBYWATELI?ProceskomunikowaniapolitycznegowUniiEuropejskiej
-EuropejskiejWspólnotyWęglaiStali(EWWiS),EuropejskiejWspólnotyGospodarczej
(EWG)iEuropejskiejWspólnotyEnergiiAtomowej(EWEA)-jakiprzepisysformułowane
wTraktacieoUE,któryzmieniłnazwęEWGnaWspólnotaEuropejska(WE),costanowiło
logicznąkonsekwencjęzmianwjejtraktaciezałożycielskimipowierzeniejej,obokzadań
gospodarczych,działańzzakresuedukacji,kultury,zdrowia,ochronykonsumentaczyteż
instytucjiobywatelstwaeuropejskiego.FilardrugistanowiłaWspólnaPolitykaZagranicz-
naiBezpieczeństwa.Natomiastdofilarutrzeciegonależałyprzepisyregulującewspółpracę
wdziedziniewymiarusprawiedliwościisprawwewnętrznych(współpracapolicyjnaisą-
dowawsprawachkarnych).Kwestiedotycząceimigracjiiazyluzostałyprzeniesioneposta-
nowieniamiTraktatuAmsterdamskiegodokompetencjiWspólnotyEuropejskiej.Traktat
zNiceiwzmocniłprocedurywspólnotowe,aTraktatzLizbonyzniósłpodziałna-powyżej
opisane-filary,przesuwajączagadnieniatrzeciegofilaruniemalzupełniewsferęponadna-
rodowąoraztworzącEuropejskąSłużbęDziałańZewnętrznych(ESDZ).
KażdazeWspólnotEuropejskich-WE,EWEAorazEWWiS-byłaodrębnąorga-
nizacjąmiędzynarodową,ustanowionąnapodstawieodrębnegoaktukonstytucyjnego1.
Posiadałaosobowośćprawnązarównowprawiewewnętrznympaństwczłonkowskich,jak
iwprawiemiędzynarodowym.DoczasuwejściawżycieTraktatuzLizbony,którynadał
UEosobowośćprawną,naareniemiędzynarodowejtowłaśnieWspólnotyEuropejskieza
pośrednictwemswoichinstytucjiwystępowaływimieniuUniiEuropejskiej.Wsprawach
politykizgranicznej,poddanejreżimowiwspółpracymiędzyrządowej,umowymiędzynaro-
dowezawierająpaństwaczłonkowskieUnii.
WliteraturzeprzedmiotuspotkaćmożnarozmaitedefinicjeUniiEuropejskiej-jako
organizacji,związku,struktury,przestrzeni,systemu.Różnieteżjestonacharakteryzo-
wana-jakoorganizacjamiędzynarodowalubponadnarodowa.UniaEuropejskaniejest
anifederacją(państwemzwiązkowym),anikonfederacją(związkiempaństw).Struktura
ipodziałkompetencjiwramachpaństwafederalnego,pomiędzyfederacjęajejczęściami
składowymi,opierasięnakonstytucjinarodowej,wUniiEuropejskiejmamynatomiastdo
czynieniazumowamimiędzynarodowymimiędzypaństwami.Zkoleikonfederacjajest
formąpogłębionejwspółpracymiędzypaństwami,tymczasemUnia,choćściślewspółpra-
cujezpaństwamiczłonkowskimi,funkcjonujeoboknich.nWspólnotyEuropejskieiUnia
Europejskastanowiąspecyficznąstrukturęintegracyjnąnowegorodzaju,którejniedasię
zakwalifikowaćwedługtradycyjnychkryteriów.Tespecyficznestrukturyintegracyjne,dla
którychpunktemwyjściajestorganizacjamiędzynarodowatworzonaprzezpaństwa,roz-
wijająrównieżswoistymechanizmkonstruktywnejkooperacjimiędzyprocesemintegracji,
suwerennościąpaństwowąisuwerennościąnarodową”2.Zjednejstronypaństwaczłon-
kowskieprzyznałyinstytucjomUEokreśloneprawawładcze,zdrugiejstronypozostawi-
łysobieszerokieuprawnieniaorazmożliwośćwpływanianadecyzjeunijne.OrganyUE
-przedewszystkimKomisjaEuropejskaiParlamentEuropejski-uprawnionesądosta-
nowieniaprawa,niemogącjednakingerowaćwkompetencjepaństwczłonkowskich.Stąd
teżUniaEuropejskanieposiadaponadnarodowegocharakteru3.Możnajednakzauważyć,
iżkolejnezmianytraktatowezmierzająwłaśniewtakimkierunku.Ponadtowskazująna
1
PostanowieniamiTraktatuzLizbonyUniaEuropejskastałasięsukcesoremWspólnotyEuropejskiej,która
zostałazlikwidowana;EWWiSistniaładowygaśnięciaokresuważnościTraktatuParyskiego,tj.do25lipca2002
roku.
2
Por.PrawoUniiEuropejskiej.Zagadnieniasystemowe,J.Barcz(red.),Warszawa2003,s.71-72.
3
Por.E.Cziomer,L.W
.Zyblikiewicz,Zaryswspółczesnychstosunkówmiędzynarodowych,Warszawa,Kraków
2002,s.251.
