Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
7
tencjaurzędnicza.Dorangisymboluindolencjiradzieckiegozarządzania
stałasięujawnionaw1986r.historiaKachowskiejElektrowniWodnejna
Ukrainie,wybudowanejtrzydzieścilatwcześniej.Abyjąuruchomić,za-
lanoponaddwatysiącekilometrówkwadratowychurodzajnychgruntów.
Gdyjednakokazałosię,żepodziemiązlokalizowanodużepokładywę-
glakamiennego,całąuzyskanąenergięwykorzystanodoodpompowania
wody2.Wartoprzytympamiętać,żechoćZSRRposiadałziemiewyso-
kiejklasy(zwłaszczanawspomnianejUkrainie),tozagranicąkupowano
50%znajdującegosięwobrociezboża.Gospodarkarolna,analogicznie
jakprzemysł,znajdowałasiębowiemwzapaści.
Każdyzkrajówblokuwschodniego,niezależnieodjegozasobówipo-
tencjałuborykałsięzbliźniącymiproblemamigospodarczymi,które
wdużejmierzebyłypochodnymisystemupolitycznego.Wprzypadku
Polskinagospodarkęniebagatelnywpływmiałyzniszczeniapowsta-
łewwynikuIIwojnyświatowej,stratyludnościoweorazprzesunięcie
granicpaństwowych.Oficjalnyprogramdlakrajuzostałprzedstawiony
wmanifeście22lipca1944rokuwwyzwolonymspodwładzyniemie-
ckiejLublinie(ManifestPKWN),któryzapowiadałnatychmiastowąre-
formęrolną.Zakładałaonaparcelacjęnajwiększychgospodarstworaz
przejęciegruntównawłasnośćpaństwa.Reformarolnabyłamotywo-
wanapolitycznieimiałanacelupozyskanieprzezkomunistówwarstwy
chłopskiej3.Wlatach1947-1949władzerealizowałytzw.trzyletniplan
gospodarczy,któregocelembyłozwiększenierolipaństwawgospodar-
ce.Dokońca1948rokuupaństwowionoprawie6tys.przedsiębiorstw,
cowpraktyceoznaczałoprzejecieprzezpaństwonieomalcałkowitej
kontrolinadprzemysłem.JakpowszechniewiadomoPolskaRzeczpo-
spolitaLudowacechowałasięnadmiernymrozwojemprzemysłucięż-
kiego,zjednoczesnymniedorozwojemwielugałęziprzemysłulekkiego.
Jednocześniedoświadczaliśmymalejącejefektywnościwwykorzystaniu
posiadanychzasobów,niedoboremdóbrkonsumpcyjnychiinwestycji
czyrozregulowanąstrefafinansów.
Pogarszającesięwarunkibytoweskutkowałynapięciamispołecznymi,
strajkamiicoraztowiększymsprzeciwemwobecPolskiejZjednoczonej
2Zob.L.Bazylow,P
.Wieczorkiewicz,HistoriaRosji,Wrocław2005,s.552.
3J.Kaliński,GospodarkaPRL,Warszawa2012,s.11.
