Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
UniaEuropejskajakowspólnotakulturowa
ozewnętrznesystemyaksjologicznewstosunkudozachodzącegoprocesu
integracyjnego.
Pierwszyznichjestogólnąideą,leżącąupodstawsamegoprocesuin-
tegracyjnego.Maonswepodstawywświadomieformułowanymceluinte-
gracji,zawierającexpressisverbisokreśleniejegozawartościaksjologicznej
(kulturowej).Wprzypadkubrakuświadomieprzyjętegoceluintegracji,
możeonbyćpojmowanywkategoriachobiektywnychprawrozwojowych
(determinizmhistoryczny).Możebyćteżujmowanywkategoriiinicjacyj-
negoimpulsudorozpoczęciadziałańocharakterzeintegracyjnym.Ogól-
nośćsamejideimajednaktakżeograniczającycharakter,wynikającyzbraku
precyzjiwokreśleniutypuizakresurealizacjiprzyszłegocelu.Możetopro-
wadzićdoideologizacjicelu,atymsamymjegoinstrumentalizacji.Wtakim
przypadkustajesięonprzedmiotem,któryużywanyjestdorealizacjiuty-
litarnychzamierzeńprzezposzczególneruchyspołeczne,partiepolityczne,
czyteżznajdujeswójwyrazwszczegółowychprogramachformułowanych
przezposzczególnegrupy,częstoocharakterzeelit.Posługiwaniesięha-
słemintegracjidlaosiąganiapartykularnychcelówprowadziwcześniejczy
późniejdojegospłycenia,degradacji,atakżezmniejszajegozdolnośćod-
działywaniawodbiorzespołecznym.
Słabościąmodeluintegracjijakoideijestniewątpliwieogólność,awięc
brakmożliwościujmowaniajejwkategoriachkonkretnejjednoznaczności.
Prowadzitozkoleidoróżnicwjejinterpretacjiorazwoczekiwaniachzwią-
zanychzjejrealizacjąwpraktyce.Wtymprzypadkuchodzizarównoote
elementyzawartewidei,któreodnosząsiędoprzeszłościizniejczerpią,
jakite,któreukierunkowanezostałynaprzyszłość,odwołującsiędostanu
idealnego,będącegowzoremdourzeczywistnieniawpraktyce.Samproces
integracji,będącyzeswejistotywyrazemdynamikispołecznej(społecznego
działania),odnosisięzazwyczajzarównodowzorcówprzeszłości,jakitych
ukierunkowanychnaprzyszłość.Wynikatobowiemzsamejistotydynami-
kispołecznej.
Ponadtonależytakżeuwzględnićzasadnicząróżnicę,którawystępuje
międzymodelemidealnymamożliwościąjegourzeczywistnianiawprak-
tyce.Pojawiasięwtejsytuacjiswoistarozbieżność,znajdującaswenajbar-
dziejwidoczneuzewnętrznieniewsprzecznościinteresówposzczególnych
grupuczestniczącychwprocesieintegracji.
Ogólnaideaintegracjizawierawsobieelementyaksjologiczne,naj-
wyraźniejwidocznewodwoływaniusiędozakładanegoporządku(ładu)
społecznego,którypowinienzostaćzrealizowanywwynikuuzyskaniaspo-