Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kulturowywymiarintegracjieuropejskiej
19
dziewanychrezultatówintegracyjnych.Imogólniejszesąhasłaideiintegra-
cyjnej,tymistotniejsząrolęodgrywasferaaksjologiczna.Negatywnedo-
świadczeniazpróbąrealizacjiwielkichideispołecznychXXw.(bolszewizm,
nazizm)spowodowałyniewątpliwieznacznąostrożnośćwodwoływaniusię
dowielkichprojektówspołecznych.Niemniejjednakkażdaideaintegracji
musizawieraćwsobieokreślony,niejednokrotnietrudnydojednoznaczne-
gowskazaniaczynnik,odwołującysiędozałożeńaksjologicznych.Nawet
najbardziejpragmatycznymodelintegracjimieściwsobieelementyaksjo-
logiczne.
Aksjologiczneelementymodeliintegracyjnych,zawierającychodwoła-
niedoideiogólnej,mająbezpośredniezwiązkizczynnikamikulturowymi.
Każdaideaintegracyjnaosadzonajestwdanymsystemiekulturowym.Zjed-
nejstronynawiązujeonadotradycjikulturowej,zdrugiejukierunkowana
jestnaposzukiwanienowychwartości,którewwynikuprocesuintegracyj-
negodopierosiękształtują.Jesttoprocesinterakcyjny,wktórymwzajemnie
oddziaływająnasiebietradycyjneinowatorskieelementykulturowe.Żadna
kulturaniepowstajewoderwaniuodjużistniejącychtradycjiiwzorców
kulturowych,jestichkontynuacjąlubwyrażasięprzezichnegacjęidzięki
innowacyjnemudążeniuwprowadzajakościowonoweelementykulturowe9.
Oileogólnąideęintegracyjnąmożnaujmowaćzpunktuwidzeniatele-
ologicznego,opartegonadążeniumającymwpespektywierealizacjęzakła-
danegocelu,otylerozpatrującautonomicznesystemywartości,reprezen-
towaneprzezposzczególnychuczestnikówprocesuintegracyjnego,natrafia
sięnapluralizmkulturowy.Wynikaonzfaktuzróżnicowańkulturowych,
któresącharakterystycznedlaposzczególnychaktorówuczestniczących
wprocesieintegracji.Integracjaoznaczadefactoprzedewszystkimproces
scalaniaposzczególnychelementówaktualnieistniejącegosystemuspo-
łecznego(pozostającegowformiezróżnicowanej)wceluwyeliminowania
różnic.Procestenjestszczególniezłożonywprzypadkuzróżnicowańaksjo-
logicznych.Ponadtopojawiasiępytanieozasadnośćtegorodzajudziałań.
Czyrzeczywiścieprocesintegracyjny,dokonującysięprzykładowowsferze
ekonomicznej,powiniendotyczyćtakżezróżnicowańmającychswezako-
rzenieniewsferzekulturalnejposzczególnychaktorówprocesuintegracji?
9Procesnegacjiwartościoznaczajednakkoniecznośćodwoływaniasiędojużistnieją-
cych,awięcdotradycyjnieukształtowanegosystemu.Wtymznaczeniunegowaniedotyczy
tego,cojużuprzednioistniałoispełniałookreślonefunkcjespołeczne.Negacjamożewięc
zawieraćelementytwórcze,przejawiającesięwdążeniudozastępowaniadawnych,tradycyj-
nieukształtowanychwartościprzeznowe,aktualnietworzone.
