Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
UniaEuropejskajakowspólnotakulturowa
jejnadmiernegohołdowaniazasadomkonsumpcjonizmuimaterializmu,
którestająsięprzyczynąpoważnegokryzysumoralnego,którydotykadziś
starykontynent41.
Doświadczeniawojenświatowychoraztotalitaryzmów,którezrodziły
sięwEuropiewXXw.,doprowadziłydokryzysuwsferzewartości.Oba-
waprzednegatywnymidoświadczeniamiprzeszłościprzejawiłasięm.in.
wkrytycznympodejściudoideiładuspołecznego,opartegonazałożeniach
ogólnoteoretycznych,doktrynalnych.Naplanpierwszywysunęłysięwarto-
ścimająceosadzenieideowewokresieoświeceniowym–dotyczącewolno-
ściorazprawczłowieka.Postawaliberalnastałasięjednązpodstawowych
wartościakceptowanychiuznawanychzawiodącąwżyciuspołecznym42.
Wwymiarzeekonomicznymkoncepcjeneoliberalnezdominowałyprzeko-
nanieozasadziewolnegorynkujakojedyniemożliwejdozaakceptowania.
Zostałaonauznanazamechanizmsamosterujący,pozwalającynaograni-
czanieinterwencjipaństwawdziedziniegospodarczej.Zkoleiliberalizm
wwymiarzespołecznymstałsiępodstawądoakceptowaniawolnościjed-
nostkijakokoniecznejdożyciazbiorowego.Efektemtegotypupodejścia
jestrelatywizmaksjologiczny.Wobawieprzeddominacjąokreślonegopo-
dejściaaksjologicznegozaczętostosowaćzasadę„poprawnościpolitycznej”
jakoobowiązującejreguły.Pozwalaonanaeliminacjępoglądóworazpo-
staw,którebyłybysprzecznezzałożeniamiliberalnymi.Tymsamymjednak
owazasadastałasięnowądoktryną,którejprzestrzeganieuznajesięza
obowiązujące.Powodujetooczywistąsprzeczność.Zasadaliberalizmuza-
kładabowiemwolnośćjednostki,atymsamymkoniecznośćakceptowania
swobodywyrażaniaopiniiipoglądów,któremogąsięwzasadniczysposób
różnićmiędzysobąiwyrastaćzodmiennychsystemówwartości.Zasada
„poprawnościpolitycznej”stajesięformułąaprioryczną,zakładającąko-
niecznośćprzestrzeganiaformalnychzasad,atymsamymobowiązującym
dogmatem.Demokracjazaśtoprzedewszystkimstałydialog.Przekreśle-
niezdolnościdialogicznych–wypracowanychjeszczewtradycjiantycznej
41Ztymstanowiskiemłączysiętakżepojęcieateizmu,rozumianegojakoodrzucenie
istotywyższej(Boga),odktórejwywodzisięświat,aprzedewszystkimczłowiek.Teizmjest
głębokozakorzenionywtradycjieuropejskiejkulturyokresunowożytnego,aszczególnie
oświeceniowego.H.deLubac,Dramathumanizmuateistycznego,tłum.A.Ziemnicki,WAM,
Kraków2004.
42Koncepcjewspółczesnegoliberalizmu,zwanegotakżeneoliberalizmem,wywodząsię
zokresunowożytnego.Ichwpływnażycieintelektualneorazpodejmowanepróbyorganizacji
życiaspołecznegowedługnowychzasadmiałyistotnywpływnakształtowaniesiękultury
europejskiej.
