Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
1.Konceptualizacjarozwojumałegoiśredniegoprzedsiębiorstwa
dokonywaćzpunktuwidzeniaróżnychgrupcechorazróżnegozakresuszczegółowości
kryteriówjegostrukturalizacji(zob.tab.1.1).Mogątobyćkryteriasyntetycznedla
opisuogólnegoi/lubszczegółowedlaopisuszczegółowego.
Rozwójilościowyprzedsiębiorstwa,zwanywzrostem,poleganazwiększeniu
jednegozparametrówprzedsiębiorstwa.Takategoriarozwojupodlegadobrzeroz-
budowanejwymiernejparametryzacji.Rozwójjakościowynatomiastpolegabądź
nazwiększeniuzłożonościprzedsiębiorstwalubjegoczęści,bądźbezpośredniona
poprawiejakościprocesóworazproduktówlubkwalifikacjipracowników.Początkowo
ekonomiczneteoriefirmytraktowałyjedynieowzroście,jednakpotrzebapodej-
ściajakościowegozostaławyraźniewyartykułowanam.in.jużprzezE.T
.Penrose20.
R.Ackoff(1993)zauważył,żenwłaściwymprzeznaczeniemorganizacjijestrozwój,
niewzrost[...],możnasiębowiemrozwijaćbezwzrostuorazmożnawzrastaćbez
rozwijaniasię”.Wpierwszymznaczeniudanysystemmożenadalsięrozwijać,mimo
faktu,żejużniewzrasta(np.rozwójintelektualnyczłowieka).Dlazobrazowania
drugiejsytuacjiAckoffposłużyłsiętrywialnąilustracjązżyciacodziennego,żegóra
śmieciwzrasta,aniesięrozwija.WtymkontekścieP
.Drucker(1980)dokonujeroz-
różnieniamiędzyprawidłowymawadliwymrozwojem(growth),przyczymtenostatni
określajakootłuszczenie:nkażdyrozwój,którywkrótkimokresieowocujeogólnym
zwiększeniemproduktywnościzasobówprzedsiębiorstwa,jestrozwojemzdrowym
[...],alerozwój,któryskutkujetylkoilościąiniepodnosiwdośćkrótkimokresie
ogólnejproduktywności,tootłuszczenie”
21
.Możnagookreślićrównieżjakorozwój
ekstensywny(obfityilościowo,leczubogijakościowo).
Rozwójprzedsiębiorstwamożemiećcharakterkrótko-idługoterminowy:ten
pierwszyjestutożsamianyzrozwojemprzelotnym,atendrugi–ztrwałym,który
jednocześniejestnietylkozdecydowaniekorzystniejszy,leczwręczpożądanydla
każdegoprzedsiębiorstwa.Należyzauważyć,żerozwójprzedsiębiorstwaniezawsze
przebiegawsposóbciągły,aledajesięzauważyć,żeprocestenodbywasięwsposób
skokowy,cowynikazpojawieniasięnadrodzerozwojutzw.progówwzrostu(growth
thresoldslubgrowthstocks)22,któresądefiniowanejakopewnemomentywczasie
iprzestrzeni,wktórychrozwóji/lubwzrostprzedsiębiorstwamogąuleczahamowaniu.
Szczególnymprzypadkiemrozwojuciągłegojestrozwójtrwałytypusustain-
ability23,któregopodwalinyzostałynakreślonewkoncepcjiorganizacjiuczącejsię
20
Autorkadostrzegłaniedoskonałośćteoriiekonomicznych,wktórychpomijanojakościowywymiar
rozwojufirmy,zresztąstricteekonomicznepodejściedoprzedsiębiorstwanadalniewystarczającolubwcale
nieuwzględniamiernikówkwalitatywnych.Penrose(1952,s.804–819)propagujepojęcienteoriawzrostu
irozwojufirmy[theoryofgrowthanddevelopmentofthefirm]”.
21
Woryginalneużytosłowogrowth(wzrost,rozwój),wpolskimtłumaczeniunieprawidłowoużyto
pojęcianwzrost”(por.idem,Zarządzaniewczasachburzliwych,tłum.J.Kajdy,Czytelnik–Nowoczesność,
Warszawa1995,s.54).
22
Wteoriiprzedsiębiorczościprogirozwojusąprzeciwstawianeokazjomrozwojowym(growth
opportunities).
23
Angielskiatrybutsustainablemadwaznaczenia:ekonomiczneoznaczatrwały,ajegoznaczenie
ekologicznetozrównoważony.Obaznaczeniawliteraturzeprzedmiotuwystępująwodniesieniudo
rozwojuprzedsiębiorstwa.
