Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Varnavaiinniv.Turcja
Art.2
5.Traktatymiędzynarodowemającestatusprawazwyczajowegonakładająnawalczącepań-
stwaobowiązekopiekinadrannymi,jeńcamiicywilami.Niemawięcwątpliwości,żeart.2konwencji
wymagaodpaństwpodjęciarozsądniedostępnychkrokówdlaochronyżyciaosób,którealboniebiorą,
alboprzestałyjużbraćudziałwwalkach.Zaginięciawtakichokolicznościachsąwięcobjęteochronąna
podstawietegoprzepisu.
6.Dociągłegonaruszaniaart.5konwencjidochodzi,jeśliwładzeodmawiająskutecznegośledz-
twawsprawiemiejscapobytuilosuzaginionych,wstosunkudoktórychistniałmożliwydouzasadnienia
zarzut,żewchwilizaginięciabylipozbawieniwolności.
VarnavaiinniprzeciwkoTurcji–orzeczeniez10stycznia2008rn,Izba(SekcjaIII),
skarginr16064/90,16065/90,16066/90,16068/90,16069/90,16070/90,16071/90,16072/90
i16073/90–sprawaoczekujenaostatecznerozpatrzenieprzezWielkąIzbę
Spośródosiemnastuskarżących–obywateliCypru–dziewięciuzaginęłopopojmaniuich,
anastępnieprzetrzymywaniuprzezsiłytureckiepodczasoperacjiwojskowychwpółnocnymCyprze
wlipcuisierpniu1974r.Pozostaliskarżący(zktórychtrojezmarłoizastąpiliichspadkobiercy)
tokrewnizaginionychmężczyzn.Świadkowiezeznali,żewidzieliośmiuzaginionychw1974r.
wwięzieniachtureckich.Odtegoczasuzaginieniniedaliznakużycia.Wielurodzicówtwierdziło
również,żezidentyfikowaliswoichzaginionychsynównazdjęciachpublikowanychwgazetach
greckichpokazującychGrekówcypryjskichwniewoli.Ciałojednegoznichznalezionow2007r.
WskardzedoTrybunałuskarżącypostawiliwielezarzutów,awszczególności
naruszenieprawadożycia(art.2konwencji),zakazutorturiinnegonieludzkiegolub
poniżającegotraktowanialubkarania(art.3),prawadowolnościibezpieczeństwa
osobistego(art.5).
WsprawiebrałudziałjakostronatrzeciarządCypru.
WzwiązkuzzastrzeżeniemTurcji,żeskargabyłaniedopuszczalnazewzglę-
dówtemporalnych,Trybunałzauważył,żebyłoonościślezwiązanezzastrzeżeniem
dotyczącymposzanowaniazasadysześciumiesięcyigłównieopartenaargumencie,
żewsytuacjigdyzaginienimusielibyćuznanizazmarłychwokresiestarćw1974r.,
kiedybyliwidzianiporazostatni,zarzutydotyczyłyaktówokreślonychwczasie,które
nastąpiłynadługoprzeddatąwyrażeniaprzezTurcjęzgodynakorzystanieprzeciwko
niejzprawadoskargiindywidualnejiwrezultacieniebyłyobjętejurysdykcjątempo-
ralnąTrybunału.Trybunałzgodziłsię,żeniemożebadaćskargzzarzutaminaruszeń
wynikającychzfaktów,którenastąpiłyprzedtądatą.Wtejsprawiejednakpojawiłasię
kwestia,czyzarzuconenaruszeniamiałycharakterciągłyiwrezultacietrwałyinadal
trwająrównieżpodacieratyfikacjiprzezTurcjęprawadoskargiindywidualnej,do
którejdoszło28stycznia1987r.
WielkaIzbamiałajużwcześniejokazjęrozważyć,czyzarzutypostawioneprzez
Cyprdotyczące1485zaginionychGrekówcypryjskichwskazywałynanaruszenieciągłe.
WwyrokuCyprprzeciwkoTurcji(z10maja2001r.)WielkaIzbastwierdziła,żedowody
wskazywały,iżwieleosóbobecniezaginionychbyłopozbawionychwolnościprzezsiły
tureckielubturecko-cypryjskiepodczasoperacjiwojskowychiwsytuacjach,któremoż-
naokreślićjakozagrożenieżycia.Osobytezaginęływłaśniewtakichokolicznościach.
12
