Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
opracowaneprawiewiektemu,mająwspółcześniewielu
zwolenników,itonietylkowśródewaluatorówpromującychmodel
ewaluacjispołecznej,aleznajdująmiejscewnauceuwikłanej
wżyciespołeczne.Wydająsięprzydatnedoogólnychrozważańnad
powołaniemspołecznymnauki
40
.
RozwojowyprojektewaluacjiZnanieckiegomaźródłowjego
koncepcjikulturalizmu,nawiązującejdorelatywistycznego
humanizmu.Socjolog,zafascynowanyideąrozwojuiewolucji,
zwróciłsięprzeciwplatońskiemuikantowskiemuidealizmowi,
którypozostawałwkonflikciezzasadądynamicznejewolucji
istatycznegocharakteruniezmiennychidei.Kulturalizm
Znanieckiegoprzeciwstawiasięabstrakcyjnemuporządkowi
wartościiideioderwanychodrzeczywistości.Przyjmujezato,
zaBergsonem,pojęcie„ewolucjitwórczej”
41
,zakładającej
zmiennośćideiiwartości,którekonstruowanesąprzezjednostki
wkonkretnymkontekściespołecznym.Przezwyciężającdualizm
myśliirzeczywistości,Znanieckiwłączawtokanalizrzeczywistości
dwaprocesy:subiektywizacjiiobiektywizacji.Niewyklucza
zprocesubadawczegoosobistychdoświadczeńjednostki,ale
zarazempodkreślajejrolęwaktywnymkonstruowaniulub
rekonstruowaniurzeczywistości,przyjednoczesnymwskazaniu
nanegatywneskutkidepersonalizacjiswoichosobistych
doświadczeń
42
.
Modeltenodpowiadawspółczesnemumodelowiewaluacji
uspołecznionej,którabadarzeczywistość,niealienującsię
odsubiektywnychodczućjednostek,alewłaśniezuwrażliwieniem
najejpotrzebyidoświadczenia.Takakoncepcjaniesiezasobą
kolejnekonsekwencje–użytecznośćbadań.Przyzaangażowanym
udzialejednostekwprojektowaniubadańwzrasta
prawdopodobieństwoprzyjęciajegowyników,atymsamymwzrasta
prawdopodobieństwoopracowaniadziałańwspierającychrozwój
ewaluowanegodziałania.
Rozwojowamisjaewaluacjisięgawięcdoistotypojęciarozwoju,
które–różniedefiniowane–jestnieodłącznymaspektemwielu
dziedzinżycia.Rozwójmożedotyczyćróżnychobszarów:
cywilizacji,języka,kultury,literatury,nauki,oświaty,sztuki,teatru,
handlu,przemysłu,rolnictwa,rzemiosła,techniki,talentuitp.;może
teżodbywaćsięnaróżnychpoziomach:behawioralnym,
poznawczym,osobowościowymispołecznym;wszystkieone
