Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
FrakcjęRewolucyjną(WitoldJodko–Narkiewicz,Piłsudski,Leon
Wasilewski,WładysławMech,JózefFrejlich,StanisławJędrzejewski,
AleksanderSulkiewicz,TytusFilipowicz,WalerySławek,Michał
Sokolnicki).Jejprogram,przyjętywmarcu1907r.(przygotowany
przezPerlanapodstawiekoncepcjiKazimierzaKelles–Krauza),głosił
międzyinnymi:„PolskaPartiaSocjalistycznadążydowyzwolenia
całegoluduzwięzówniewoliekonomicznej,politycznejinarodowej.
WimiętegowyzwoleniaPolskaPartiaSocjalistycznastawiasobie
zacel:zasadniczeprzekształcenieustrojuspołecznego,oparcie
społeczeństwananowychsocjalistycznychzasadach”.Wsprawach
ekonomicznychzakładał:„przejścieśrodkówwytwarzania
ikomunikacji(ziemi,kopalń,fabryk,koleiitp.)nawłasnośćwspólną,
społeczną;celowąiświadomąkontrolęogółupracującychnadcałym
życiemgospodarczymdlapowszechnegodobra”,wdziedzinie
politycznej:„zaprowadzenieniepodległejrepublikipolskiej,całkowicie
iwszechstronniedemokratycznej;przekształceniepaństwaznarzędzia
uciskuwrzeczywistyorganwolizbiorowej,zdobycieprzezklasę
robotnicząwładzywpaństwie”,zaśwsprawienarodowej:„zniesienie
wszelkiegouciskunarodowego;zjednoczeniePolski”.NaIIZjeździe
PPS–FR(byłtozarazemXIZjazdPPS)wWiedniuw1909r.
stronnictwoponowniepowróciłodostarejnazwyPPS.
Namarginesiegłównegonurtupolskiegosocjalizmupozostało
jeszczekilkaśrodowisksocjalnejlewicy,byprzywołaćtylko
zorganizowanąw1907r.RobotnicząPartięSocjalistyczną,która
całkowicieporzuciłaideenarodowe,askoncentrowałasię
napostulatachekonomicznychiterrorze.Uschyłku1912r.zopozycji
wramachPPS–FR(wywodzącejsięgłówniezWydziałuBojowego
PPS)wykiełkowałaPPS–Opozycja(FeliksPerl,Włodzimierz
Kunowski,MieczysławDąbkowski,JanCynarski,Włodzimierz
Hellman,StanisławSiedlecki,EdwardGibalskiiTomasz
Arciszewski).Uważalionisocjalizmzasprawęnadrzędną,
jednocześniesprzeciwialisięuzależnieniuodPPSformacji
paramilitarnych(np.ZwiązkuWalkiCzynnej)iwspółpracy
zorganizacjamidaleceodległymiwswymprogramieod„idei
socjalnychisprawludupracującego”.Niemalwprzeddzieńwybuchu
IwojnyświatowejOpozycjaponowniepołączyłasięzPPS–FR
(wówczasjużfaktyczniePPS).
Doideireligijnychpolscysocjaliścipodchodziliwdwóch