Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ewangeliazbawienia.Polskalewicachrześcijańska,tomII
DługożtoJaśnieWielmożnylubWielmożnyPanłaskawymnacięspoglądaokiem?Dotąd,
dopókizdrowy,silny,nadskakujeszipochlebiaszsię;niechżestargaszsiłybezsennościąipracą,
niechżecięstarośćlubchorobaprzyciśnie,wtenczascięJaśnieWielmożnyPan,łaskawyidobry,
znaćniechce,dostajeszawizę[wiadomość—przyp.autora],którąotrzymujeszizato,żeś70lat
najednemmiejscusłużył.Ajeżelijeszczegdzieznajdzieszsłużbę,dadzącitakąnagrodę,jakądają
początkowemusłudze;nareszciezwiekiemstajeszsięniezdatnyminiepotrzebnym.Gdzieżsię
udajesz?Któżcięprzyjmie—niedołężnegoisłabowitegostarca?Udajeszsiędotych,którycheś
dawniejsilniekijemokładał,iunichżebrzeszkawałkachleba!!Itujeszczemożesięnazwiesz
szczęśliwym?...ZapewnejesttonieporównaneszczęściesłużyćuJaśnieWielmożnegohrabiego,
księcia,ministra,kasztelana,dziedzicakilkuwsi—bićchłopów,apotem?...żebraćuchłopów.
Otóżtowaszeszczęście,oficjaliści!Gdybyściewyzżonąidziećmitakgorliwiepracowali
dlasiebie,jakgorliwiepracujeciedlapanów,nastarośćżadenzwasnieżebrałbychleba.
Otwórzcieoczy,bracia!Poznajcieswąnędzę,swojenieszczęśliwepołożenie,swojąnaj-
smutniejsząprzyszłość.Uznajciewchłopieswegobliźniego,swegowspółcierpiącegobrata,
nieobchodźciesięznimjakzbydlęciem,abyściewczasietegoniepożałowali.Owszem,płacząc
nadswojąnędzą,litujciesięnadnędzątejnajpożyteczniejszejklasyludziimyślcienadsposobami
zaradzeniazłemu,którewasiichprzyciska.
Żołnierze!
Abyściedobrzepoznaliioceniliswójstan,potrzebasięzastanowić:
Popierwsze:Czymbyliście,czymtrudniliściesięwprzód,nimwasdowojskawzięto?
Powtóre:Żołnierzczymjest—jakiejestjegozatrudnienie?
Potrzecie:Cożołnierzaczekapowysłużeniulat?
Codopierwszego.Trzebawamprzypominać,kochanibraciażołnierze,żewprzód,nim
wasgwałtemdowojskaodrodzicówiznajomychporwano,byliściechłopami,mieszczanami
lubzostawaliściewusługachpańskich.Pamiętaciezapewne,ilewasiojcowie,ilewysamipodję-
liściepracywlecieiwzimie,częstokroćgłodniilichookryci,pracyniedlasiebie,aledlapanów.
Niejedenmożezwaspamiętajeszczebatyikije,któreodekonomalubpanananiwiealbowsto-
doleodebrał!!Pamiętacie,jakwaszychrodzicówbiednychinieszczęśliwychgnębionoegzekucją.
Nierazostatniągarśćzboża,ostatniebydlępotrzebabyłosprzedać,abyzaspokoićczynsze
irozmaitepodatki.Pamiętacie,jakbezokrasyisolijeśćmusieliście,abysiępanuirządowi
wypłacić.Pamiętacie,jakwaspanowieiurzędnicy,Żydziipolicjancinawetobdzieraliiprzestra-
szali?Pamiętacie,jakojcowiepatrzącnawasmówili:Tomójsyn,tomojedziecię,którewstarości
taknaspielęgnowaćbędzie,jakmygowmłodościpielęgnowaliśmy.Pamiętacieówpłacz,owejęki
ojcaimatki,krewnychisąsiadów,kiedywasodnichporwano,kiedywasjakbydłopodstrażą
pędzono,kiedywasgolono.Wytodobrzepamiętacie,niejedenłzamisięzalewawspomniawszy
naswychnieszczęśliwychrodziców,braci,siostry,krewnych,przyjaciółiznajomych,wspo-
58
