Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
•WSTĘP•
kulturalnejnajbardziejprominentnegowRzeczypospolitejrodu-Ra-
dziwiłłówbirżańskich(odinicjatywMikołajaRadziwiłłaCzarnegopo
aktywnośćBogusławaRadziwiłła)l
Drugiblokstudiów:nLiteraturaipiśmiennictwowkręguwar-
tościewangelikówreformowanych”obejmujewynikibadańnadlite-
raturąpiękną,użytkową,naukowąoraznadbiografiąitwórczością
JanaKochanowskiegolCelemanalizbyłouchwycenietransformacji
zachodnioeuropejskichtekstówiideikalwińskichwpiśmiennictwie
dawnejRzeczypospolitej,ukazaniesposobówichfunkcjonowania
wsferzeżyciaprywatnegoipublicznego,religijnegoiświeckiegol
Szczególnyprofilaksjologicznymiałystaropolskieewangelickie
katechizmyikancjonały,któresłużyłyjakoksiążkiformacyjne,od-
grywające(npldziękizamieszczonymwnichmodlitwom)ważnąrolę
wprocesiekształtowaniadeterminowanejwyznaniowopostawyetycz-
nej,międzyinnymiwkręgudomowym,wszkolelPodobnąfunkcję
pełniłypieśnikancjonałowe(nplMikołajaReja,JakubaLubelczyka,
CyprianaBazylika,ZofiiOleśnickiej),którychautorzy,twórczowy-
korzystującwzoryczeskieczyniemieckie,przekazywaliczytelnikom
nakazyetyki,fundowanenaewangelicko-reformowanejsoteriologii
iantropologiilInspiracjepłynącezhugenockiegoPsałterzagenew-
skiego(niekiedyzapośrednictwemniemieckimnplAmbrożegoLob-
wassera)zaowocowałyzaśpolskimiadaptacjamipsalmów,wktórych
docenianogodnośćwładzy,aleteżwartośćróżnychpowołań,naprzy-
kładdożyciawrodzinie,dopracyl
Trzystudiapoświęconoaktywnościpostaciważnychdlanakre-
śleniamapystosunkówwyznaniowychwkulturzestaropolskiej:Ja-
nowiKochanowskiemu,BartłomiejowiKeckermannowiiDanielowi
KałajowilAnalizameandrówżyciaJanazCzarnolasuorazjegopoglą-
dówwyrażonychwutworachotematycereligijnejdowodzi,żepoeta
niebyłzainteresowanyprojektamichrześcijaństwakształtowanymina
poszczególnychobszarachwyznaniowych,awswejtwórczościwy-
rażałprzedewszystkimideehumanizmuchrześcijańskiegolGranice
sporów-tu:scholastycznych-przekraczałtakżegdańszczaninKec-
kermann,twórcawczesnonowożytnegoencyklopedyzmu(koncepcji
systemasystematum),którywinterpretacjiArystotelesaeklektycznie
łączyłdokonaniaFilipaMelanchtona,PiotraRamusaiJakubaZaba-
~11~
