Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Teoretyczneaspektyodpisujednoprocentowegoiorganizacjipożytku...
innych,podkreślawartośćżyciapublicznego,wktórymjednostkama
większepoledosamorealizacjianiżeliwżyciuprywatnym.Człowiek
realizujesiępoprzezuczestnictwowżyciupublicznym(utożsamia-
nymwówczaszżyciempolitycznym),adobroindywidualnejestpod-
porządkowanedobruwspólnoty(wspólnotarównieżrozumianabyła
jakowspólnotapolityczna,obywatelstwozatemnieoznaczałobierności
ipoddaństwa,aleaktywnedziałanianarzeczwspólnoty-republikań-
skiepojęciewolności)3.
WXVIIiXVIIIwiekuukształtowałsięnowyideałspołeczeń-
stwaobywatelskiego-społeczeństwajednostek,którewyrażająwolę
ukształtowaniarelacjipomiędzynimiapaństwem.Istotnywkładwroz-
wójnowejkoncepcjispołeczeństwaobywatelskiegomiałaDeklaracja
PrawCzłowiekaiObywatela,któraprzyznawałapodmiotowośćwszyst-
kimludziom,czyniącznichobywateli.Społeczeństwoobywatelskienie
byłojużjednoznacznieokreślanespołeczeństwempolitycznym.Zmiana
definiowaniaspołeczeństwaobywatelskiegomazwiązekzezmianąro-
zumieniawolności,wzrostemjejgwarancjidlajednostekorazzwiększa-
jącymsięindywidualizmem.
Współczesnekoncepcjespołeczeństwaobywatelskiegonarodziłysię
podkoniecXVIIIwieku.Społeczeństwoobywatelskieprzestałobyćko-
jarzonezespołeczeństwempolitycznym,stającsięideąpodkreślającą
apolityczność.Liberalizm,którykształtowałmyślenieorolijednostki
wXVIIiXVIIIwieku,podkoniecXVIIIwiekuwpłynąłnazmianękon-
cepcjispołeczeństwaobywatelskiego.Źródłemtejzmianybyłrównież
wprowadzonypodziałpracy,doprowadzającdowydzieleniasferygo-
spodarczej,obokpolitycznej.Społeczeństwoobywatelskiestanowiło
formęwspólnoty,któramiałazazadaniechronićpartykularneintere-
sywłaścicieli-umowaspołeczna.Państwoispołeczeństwodokonało
rozdziału,któryzakończyłmyślenieospołeczeństwieobywatelskimwy-
łączniewsensiepolitycznym.Torozumieniespołeczeństwaobywatel-
skiegowpłynęłotakżenaodmiennedefiniowanieuprawnieńjednostki
-niebyłajużpodporządkowanawspólnocie,aleuzyskałauprawnienia,
któremogłarealizowaćzarównowobszarzewolności,jakiwłasności.
Obywatelskośćwgkoncepcjirepublikańskiej,awcześniejArystotele-
sowskiej,oznaczałarelacjejednostkidopaństwa-podporządkowanie
interesuwłasnegonarzeczdobrawspólnego.Wrozumieniuliberalnym
obywatelskośćcoprawdanieodrzucaładobrawspólnegojakoegzem-
3Tamże,s.17-18.
