Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Rzeczywistośćtelewizyjnychdyskursów–fenomenologiatelewizyjnegomedium
zentowaniawypowiedzinapodstawieprzyjętychustaleńpomiędzyróżnymipolami
(Bourdieu2009:86-101).
Proliferacjacodziennegoświata,nieprzejrzystośćrynkówfinansowych,przepły-
wukapitałów,nieoczekiwanekryzysygospodarcze,zmianykulturowe-wszystko
topowoduje,żecodziennośćjestodczuwanajakonieprzewidywalna.Coraztrud-
niejjestoszacowaćryzykopodejmowanychdecyzjiidziałańorazprzewidziećich
zamierzone(aletakżeniezamierzone)konsekwencje.Wtymświetlerzeczywistość
telewizyjnegodyskursujestdobrzerozpoznana.Niepewnaicorazbardziejpogma-
twanarealnośćcodziennegobytukontrastujezpewnąiprzejrzystąrealnościątele-
wizji.Mechanizmyontologicznegoistnieniatelewizyjnegomedium-wrazzjego
konwencjami,regułamiiprawami-sąprzejrzysteioswojone.Rzeczywistośćtele-
wizyjnajestuporządkowanaiwdużymstopniuprzewidywalna,dziękiczemuza-
pewniatelewidzompoczucieontologicznegobezpieczeństwa,któregodeficytist-
niejewcodziennymżyciu(Giddens2001:51).Ogólniewspółczesnyświatspołeczny
jestzorganizowanywokółryzyka(Beck2002,Giddens2001).Ryzykokoresponduje
zbrakiempoczuciabezpieczeństwaiżyciemzpewnąstałądoząniepewności.Owa
niepewnośćprzejawiasięwtrosceodrobnecodziennesprawy,takiejakzapewnienie
sobieminimumstandardudobregożycia,aletakżewobawieoutratęzdobytejpozy-
cji,lękuozdrowiebliskich,utrzymaniepracy,bezpiecznąpodróż,wstrachuprzed
chorobąiwwieluinnychcodziennychniepokojach.
Wkwestiiorganizacjiwłasnegożyciaiminimalizowaniaryzykaorazspołecz-
nychlękówwypowiadałsiętakżewspomnianyjużwcześniejPierreBourdieu,który
konstatował,żepoczuciewolnościiswobody,jakąuzyskałanowaklasaśrednia,za-
pewniająpraktykiwybieraniaistwarzaniasiebie(Bourdieu2005:451-456).Indywi-
dualizmjednostekmaimzapewniaćswobodęizakorzeniaćwrzeczywistościprzez
możliwośćstwarzaniasiebie,kontrolowaniawłasnegonja”.Innymisłowykulturowy
kreacjonizmpolegającynaumiejętnościadaptacjidozmieniającychsięwarunków,
wktórymupatrujesięszansę,aniezagrożenie,orazzuchwałapewnośćdokonywa-
niazindywidualizowanychwyborówopartychnawłasnychprzekonaniachstanowi
remediumnakompleksowośćcodzienności.Wydajesięjednak,żepostawaiprze-
konaniaBourdieuzdzisiejszejperspektywybyłyzbytoptymistyczne.Możliwość
stwarzaniasiebiejakostrategapoczuciakontroliibezpieczeństwawżyciusprawdza
siębowiemwstabilnejsytuacjimakroekonomicznej,politycznej,finansowejikul-
turowej.Zachwianiesystemu-czyteżrozchwianieprzewidywalnegodotychczas
systemu,wktórymjednostkamogładokonywaćniezliczonychindywidualnychwy-
borówjako(używającterminuAndrzejaSicińskiego)homoeligens-powoduje,że
człowiektracipoczuciekontroliiprzewidywalnościskutkówswojegopostępowania.
BardziejkrytycznywobecideiindywidualizmujestUrlichBeck.Niepozostawia
onwątpliwościcodosposobu,wjakirozumieitraktujeindywidualizację.Stanowi
onaformęzależności,anieniezależności.Wyrażatęideę,jednoznaczniestwierdza-
jąc,że
indywidualizacjaoznaczazależnośćodrynkuwewszystkichdziedzinachżycia.Powstające
formyegzystencjisąosamotnionym,nieświadomymmasowymrynkiemimasowąkonsump-
