Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
17
wićPolakomznalezieniedobrejpracyiułożeniesobieżycianaprzy-
zwoitympoziomie.Zdrugiej–oddziaływanienazachodniemocar-
stwabyłomożliwetylkowtedy,gdydysponowałosięodpowiednio
przygotowanądotejrolikadrą.Naobczyźniepowstałyinstytucjena-
ukoweorazbiblioteki26,aczęśćznichfunkcjonujedodniadzisiejsze-
go–przywołanynapoczątkutekstuBohdanBrodzińskiniepotrzeb-
nieobawiałsię,żewspółczesnamuemigracjaniepozostawiposobie
żadnegośladu.
Powojennaemigracjazamieszkiwałaprawiewszystkiekontynen-
ty.Ciekawymaspektemdziejówtejfaliwychodźstwabyłyjejrelacje
zprzedstawicielaminstarej”emigracji,którychprzodkowieopuścili
PolskęjeszczewXIXwieku,zazwyczajzpowodówekonomicznych.
Mimomożliwościkomunikowaniasięwtymsamymjęzykuiwspól-
nejtradycji–częstotrudnobyłoimznaleźćnićporozumienia.Daw-
niemigrancizapuścilikorzeniewnowychojczyznach,koncentrowali
sięnapracy,pozostawalilojalnymiobywatelami,przekształcającsię
wPolonię.Powojenniemigranci,motywowanipolitycznie,odrzucali
asymilację,uważającjązaprzeszkodęwwalceoniepodległąPolskę.
Sądziliczęsto,żeopuściliPolskętylkonachwilęijużwkrótcedoniej
powrócą.Jeszczeinnestanowiskozajmowałyichdzieci,któreuro-
dzonejużpozagranicamikraju,nieczułypotrzebynpowrotu”doPol-
ski,gdyżnigdyzniejniewyjechały.Nieradziłysobiezzachowaniem
podwójnejtożsamości–polskiejintubylczej”–ocotakzabiegaliich
rodzice.
26CentrumżycianaukowegoemigracjibyłaWielkaBrytania.Najważniej-
szeinstytucje,działającenajejterenie,tom.in.PolskaMacierzSzkolna,Bibliote-
kaPolska,InstytutPolskiiMuzeumgen.Sikorskiego,PolishUniversityCollege,
PolskiUniwersytetnaObczyźnie,SzkołaNaukSpołecznychiPolitycznych,Polskie
TowarzystwoNaukowenaObczyźnie,PolskieTowarzystwoHistorycznewWielkiej
Brytanii(późniejPolskieTowarzystwoHistorycznenaObczyźnie),InstytutBadań
Międzynarodowych,InstytutJózefaPiłsudskiegowLondynie,InstytutWschodni
nReduta”,InstytutBadaniaZagadnieńKrajowych,StudiumSprawPolskich.Inne
ważneinstytucjetoPolskiInstytutNaukowyorazInstytutJózefaPiłsudskiego
wNowymJorku,PolskiInstytutHistorycznywRzymie,TowarzystwoHistorycz-
no-LiterackiewParyżu,PolskiInstytutNaukowywKanadzie,BibliotekaPolska
wMontrealu,MuzeumPolskiewRapperswilu:J.Draus,NaukaPolskanaemigracji
1945-1990,[w:]Historianaukipolskiej,t.10:1944-1989,cz.2:Instytucje,red.L.Za-
sztowt,J.Schiller-Walicka,Warszawa2015,s.485–653;R.Habielski,DrugaWielka
Emigracja1945-1990…,s.179–204;Polskieinstytucjezagranicą.Przewodnikpo
zbioracharchiwalnych,oprac.A.Krochmal,Warszawa2004.
