Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Częśćpierwsza:Filozofiateoretyczna
gonierozwiązało.Dawnamądrośćzostała»wymyślona«”150
Cohenpodkreślatuporazpierwszyznaczeniekrytycyzmu,
alewduchucharakterystycznegodlategookresusposobu
myśleniadodaje:flAnalizapsychologicznastanowi
konieczneuzupełnieniededukcyjnejkrytykikażdego
pojęciazewzględunajegologicznągłębię(Innerlichkeit)ijego
metafizycznąsprawnośćdlazwiązkuspostrzeżeń”16.Analizę
tęwiążeCohenzpojęciemduszyipodkreślakoniecznośćjego
zbadania,przyokazjizaśużywapojęcia,którebędziekluczo-
wedlajegopóźnejfilozofii,amianowiciepojęciafljedność
świadomości”17.Cowięcej,rzeczsamąwsobierozumienastę-
pująco:flRzeczsamawsobie,zaktórejkrytycznąznajomością
tęskniwszelkiemyślenie,niejestżadnymmetafizycznym
kontinuum,leczpsychologicznymfluidem,zmiennymipo-
ruszającymsiępodróżnymipostaciamiwróżnychnarodach
wodmiennychczasach”18.Wszystkotomieścisięwkonwencji
rozumieniaprocesupoznaniawkontekściepsychologistycz-
nym,amianowiciejakoprocesurodzącegosięwświadomości.
Cohenmówiwięcdalej:flWszystkieprzedstawienia
są
obiektywizacjami
pierwotnych(ursprüngli-
chen)stanów
wrażeń,pierwotnychuczuć,któresą
najbardziejelementarnymiformamiświadomościwogóle”190
Jesttootyleinteresujące,żekwestiemitologicznesątupo-
wiązanezkwestiamiteoriopoznawczymi,takiżzrozważań
ocharakterzegranicznym–którychprzedmiotsytuujesię
międzynaukąaliteraturą–wynikająniezwykleważnetwier-
dzeniautrzymanewduchufilozofiiprzedkrytycznej.Cohen
pisze:flWszelkielogicznezwiązkiprzyczyno-
wemuszązostaćujętejakopsychologiczne
relacje(Beziehungen)wświadomości”200
Równieżwroku1869opublikowałCohentekstpoświęco-
nyrozumieniupoezjiwświetleprocesówrozumienia.Zapytu-
jewnim:flJakjednakpowstajeidziałatotalnośćpoezjina
świadomośćpsychologicznąijaknastępujepsychicznyproces
pisaniawierszy?”21.Cowięcej,autorjestprzekonany,że
15HCW12,276.
16HCW12,277.
17Zob.HCW12,277.
18HCW12,280.
19HCW12,303.
20HCW12,316.
21HCW12,352.
