Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
I.Silnemodele
nymwjegopełni,anietak,jakdziałającynazmysłyjawisięon
słuchowi,wzrokowiitd.”77.JeślitakpojmujesiętreśćPlatońskiej
idei,todlaHeglawynikaztego,żePlatonwyrażaistotęgreckiej
moralności.DTym,costanowiprawdziwątreśćpaństwaPlatona,
jestgreckieżyciepaństwowe”78.
Hegelprzytejokazjiwypowiadamyśl,żeDNiktniemoże
wyskoczyćpozaswójczas,duchjegoczasujestrównieżjego
duchem”79.Problemtkwijednakwtym,abypoznaćtegoducha
wedługjegotreści.HegeltuwyrażaznanezZasadfilozofiiprawa
zdanie,żeDto,corzeczywiste,jestrozumne”,dziękiczemu
napotykaproblemprawdziwegoideału:DAletrzebawiedzieć,
odróżniać,cofaktyczniejestrzeczywiste;wzwykłymżyciu
wszystkojestrzeczywiste,alechodzituoróżnicęmiędzyświa-
temzjawiskowymarzeczywistością”80.
HegelpoddajekrytycePlatonafilozofięspołeczną(filozofię
ducha).Dotyczyonagłównieniedocenieniamiejscazasadysu-
biektywnejwolnościwanalizowanychproblemach.Hegelkory-
gujetych,którzywytykaliPlatonowi,żejestzbytidealistyczny.
Wedługniego,niedostatkiPlatońskiejfilozofiiduchapolegająna
tym,żeniejestwystarczającoidealistyczna.Uzasadnieniazna-
leźćmożnawnastępującychzdaniach:DJeślibowiemrozumjest
ogólnąmocą,tazaśjestwistotnysposóbduchowa,toztym,
coduchowe,związanajestpodmiotowawolność[ś].Podstawą
prawamawięcbyćrozumnośćiprawomaswojemiejscewob-
rębiecałości;zdrugiejzaśstrony,elementemcałościjestteż
wistotnysposóbsumienie,własneprzekonanie,krótkomówiąc,
wszystkieformypodmiotowejwolności”81.
Hegeltwierdzi,żePlatonwswejfilozofiinieuświadamia
sobietegofaktu,ewentualnieniezwracauwaginatęzasadę.
Hegelnawetsądzi,żejąrozmyślnietłumi,ponieważpodmiotowa
wolnośćbyła,wedługPlatona,tym,cospowodowałowGrecji
zepsucie82.GłównyrysPlatońskiegoPaństwajestwreszcie
przedstawionywtakisposób,Dżewszystkieaspekty,wktórych
występujejednostkowośćjakotaka,rozwiązująsięwtym,co
ogólne–wszyscymająznaczenietylkojakoludzieogólni”83.
77Ibidem,s.120.
78Ibidem,s.121.
79Ibidem.
80Ibidem,s.120.
81Ibidem,s.135.
82Por.ibidem.
83Ibidem,s.136.
