Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
Prolog.Dlaczegoksiążkaounijnymsądzeniu16latpoAkcesji?
Dramatycznekonsekwencjetakiegoodgórnegoprocesuwidzimyiodczuwa-
mydzisiaj,gdypaństwoprawazostałobezwiększychproblemówrozmon-
towanewciągupięciulatwimięnieograniczonejwolimniejszościowego
suwerena.Głosobywatelskiwobronieinstytucjibyłijestledwosłyszalny.
Czymogłobyćjednakinaczejiczymieliśmypodstawy,byoczekiwaćwię-
cejwsytuacji,gdyPolakniemiałokazjidonauczeniasięregułdemokracji
iprzyjęciaobowiązkówwobecwspólnoty?
Pięćdziesiątlatkomunizmuniesprzyjałobudowaniupartycypacjiizaufania
dopaństwaiprawa.Podobniebyłowkrótkim20-leciumiędzywojennym.
Okresrozbiorówuczyłzaśnieszacunku,aleraczejgloryfikowałopórinie-
posłuszeństwowobecprawa(obcego)ipaństwa(nieswojego).Zkoleipo
1989r.,pozakrótkimokresemaktywnościobywatelskiejwpierwszejpoło-
wie1989r.,udziałobywateliograniczałsiędosymbolicznegooddaniagłosu
wczasiewyborów,akolejnecyklepolitycznebyłyzdominowaneprzezwalkę
politycznąnnagórze”itechnokratycznepodejściedokonsolidacjidemokra-
tycznejwedługlogikinpotrzebujemywięcejinstytucji”inowychprzepisów
prawa.WtymsamymczasiePolacyrzucilisięwwirwalkinoswoje”-wwy-
miarzeurządzaniawłasnegożyciaidostatkumaterialnego,tylkosporadycznie
spoglądającwkierunkunrozpolitykowanejWarszawy”.Zasadgospodarki
rynkowejuczyliśmysięznacznieszybciejniżregułżyciawdemokracji...
GdywięcPiSprzeprowadziłonsprawne”imetodyczneprzejęciepaństwa,
instytucjepadałyprzymilczącejaprobacieopiniipublicznej.Konsolidacja
demokratycznabyłaopartanasłabychpodstawachobywatelskich.Opinia
publicznadosyćłatwouwierzyławczarno-białeprzesłanie,żeTrybunał
Konstytucyjnybyłfaktyczniesądemelit,sądyzawszebyłyprzeciwkoto-
bieitp.Cnotydemokracjiliberalnychwpostacitolerancji,poszanowania
odmiennościipluralizmunigdyniestałysięelementemcodziennegoży-
ciaPolaka.Wrotadlandobrejzmiany”ipowrotupolskichresentymentów
idemonów,tylkochwilowowyciszonychwczasiemarszudoEuropypo
1989r.,zostałyuchylonenaoścież...DzisiajPolacyzdająsięnawetprzyj-
mowaćdowiadomości(nierozumiejącpowagisytuacji),żeprzyjdzieim
głosowaćwwyborachprezydenckichw2020r.mimofaktycznejsytuacjiwy-
jątkowejwkraju.Pójdąalboniepójdąicałąsytuacjęskwitujątradycyjnym
wzruszeniemramion,botakzadekretowanonagórze...Czytojestjeszcze
obojętność,czyjużostatecznydowódobywatelskiejabdykacji?