Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
.
Wprowadzenie.Filozofiahermeneutyczna
widocznychistarasięwiązaćuprawianiefilozofiiznaszymicelamiżyciowymi.Nie
chcesugerowaćzmiannieodpowiadającychoczekiwaniomjejodbiorców,coozna-
czarezygnacjęzpróbprzewodzeniakulturze.
Podejmującproblematykęczłowieka,reprezentancifilozofiihermeneutycz-
nejniezmierzająjednakdoudzielaniawiążącychodpowiedzinakwestiedla
człowiekaistotne47.Wypracowująnatomiastprzesłankidopodejmowaniaodpo-
wiednichdziałań,pozostawiającodbiorcomswejmyślidokonywaniekonkretnych
rozstrzygnięć.Zadaniemhermeneutykiczyniąposzerzenienaszejświadomości
iujawnienienaszegousytuowania,aleniejest,wedługnich,wmocyfilozofii
zwalnianiezkoniecznościsamodzielnegomyśleniaidecydowaniaoswymżyciu.
Filozofiamożepełnićjedyniefunkcjędoradcząiniejestwstaniedoprowadzaćdo
ostatecznychrozstrzygnięćkonkretnychproblemów.Zjejuprawianiemwiążesię
bowiemryzykodochodzeniadoujęćbłędnychczyteżjednostronnych.Nienależy
przecieżabstrahowaćodskończonościsamegofilozofahermeneutycznego,który
niemożefunkcjonowaćwswejdawnejpostaciabsolutnegoautorytetuidogma-
tycznegonauczyciela.
Podsumowująctewstępneuwaginatematfilozofiihermeneutycznej,niemożna
pominąćproblematycznościwielujejcharakterystyk.Byćmożewminimalizowa-
niurolifilozofiiidzieonazbytdalekowodwracaniudotychczasowychprzekonań
filozofównatematroliichdziedzinyrozważań.Byćmożejejreprezentancisąteż
zbytnieufniwobecdążeniadopróbtworzeniafilozoficznejteorii48.Możerację
mająci,którzyprzypisująfilozofiizadaniewstrząsaniapotocznymioczywistościami
isugerowaniaczegoś,cowykraczapozatradycjęnaszejkultury,awięcczegoś
odmiennegoniżto,naczymkoncentrująsięfilozofowiehermeneutyczni.Można
sięteżzastanawiaćnadtym,czyfilozofiataniepowinnaangażowaćsięwpróby
przezwyciężaniaróżnickulturowychalboteżwwiększymstopniuzająćsiępro-
blemamicodziennejpraktykiżycia.Jestrównieżczymśdyskusyjnym,czyfilozofia
niemożeobyćsiębezwyraźnychkryteriówoddzielaniaprawdyodfałszuiwiedzy
odprzesądu49.Ponadtoistotnymproblemempozostajezakrestreściwchodzących
47Por.A.Bronk,Rozumienie…,s.352.
48Jesttozarzutformułowanyprzezwielubadaczyzauważających,żeposzczególneciągimyślowe
Gadamerakrzyżująsięitworzątrudnądoogarnięciajedność(por.T.Bettendorf,Hermeneutik
undDialog.EineAuseinandersetzungmitdemDenkenHans-GeorgGadamers,FrankfurtamMain1994,
s.167).Jakpiszeinnyzbadaczyjegotwórczości,Gadamer„niemyślipoprzez[formułowanie
–W.L.]stwierdzeń,wypowiedziitez,którezmierzajądojednoznacznychznaczeńwlogicznej
kolejności”(J.C.Weinsheimer,Gadamer’s…,s.XI).Ujęciatewpełniodpowiadająsłowomsamego
Gadamera,któryzaznacza,żewswejhermeneutyceobywasiębezwyprowadzaniajednego
zdrugiego(por.H.-G.Gadamer,Gesammelte…,t.2,s.331).Statusjegokoncepcjiniejestzatem
wpełnijasny.Tarezygnacjazteoretycznegostatusufilozofowaniajeszczesilniejobecnajest
wtwórczościRicoeura.
49Por.R.Wiehl,Fenomenologia.Dialektyka.Hermeneutyka,Poznań1996,s.96.
