Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Specyfikafilozofiihermeneutycznej
.
25
Unieważnionezostajedawnemarzeniefilozofiiostworzeniuostatecznejwizji
rzeczywistości,gdyżjejobrazmusibyćtworzonynanowoprzezkolejnepokole-
niafilozofówwodwołaniudodostępnychwdanymczasiefaktówinastawienia
poznawczego.Rozwijanietejfilozofiipolegazatemnarealizowaniułagodnego
modelumyśleniacałościowego38,rozszerzającegostalekontekstrozumienia39,ale
nigdyniedoprowadzającegodowyczerpaniasensu,którychcielibyśmyzrozumieć.
Niemazatempodstawdowyolbrzymianiamożliwościfilozofiiwjejherme-
neutycznymrozumieniu,gdyżniedostarczaonawpełniugruntowanegopozna-
nia,leczjedyniepoznanieugruntowanenasposóbhermeneutyczny40,awięcuza-
leżnioneodprzedsądów,naktórychsięwspiera41.Obniżenierangifilozofowania
niepodważajednaksensustudiówpoglądówdawnychfilozofów.Dystanswobec
klasycznychwzorcówuprawianiafilozofiiwcalenieunieważniadokonańklasyków
filozofii.Rozumienietekstówwielkichmyślicieliprzeszłościdostarczanambowiem
prawdnieosiągalnychnainnejdrodze.
Nawiązywanieprzezfilozofahermeneutycznegodosytuacjikulturybędącej
baząjegomyśleniaoznaczahistoryczneukonkretnienieprzedmiotuzaintereso-
wańfilozofiiizarazemczasowegocharakteruludzkiegomyślenia.Odwołującsię
dohermeneutycznegopotwierdzeniafilozofiihermeneutycznej,filozofiatanie
zamykadyskusjinadswymiwłasnymiprzesłankami,leczotwierająnaowocnerela-
cjezinnymisposobamimyślenia.Otwarcieto,obecneuklasykówtejfilozofii,nie
jestwięcjedyniewyrazemichtemperamentufilozoficznegoczy„towarzyskości”,
leczwypływazinterpretacyjnegocharakterumyśleniaodnoszącegosięzarównodo
sposobujejpostępowania,jakidostatusujejustaleń.Świadczytoopełnejświado-
mościproblematycznościjejprzesłanek,cowyróżniafilozofięhermeneutycznąna
tleinnychsposobówuprawianiafilozofii.Pozwalatofilozofomhermeneutycznym
żadnegofilozofanieosiągazamkniętejpostaci.NietylkoniekończysięonanaHeideggerzeczy
GadamerzelubRicoeuerze,aletakżeniekończysięnaHabermasie,Derridzie,Rortym,Fellman-
nie,Vattimo,CaputoczySilvermanie,Niekończysię,gdyżwistociejestonaodmianąphilosophia
perrennis(czyteżphilosophiaperpetualic),polegającejnaciągłympowtarzaniu«naiwnychpytań»:
Skąd?Dokąd?Poco?Natepytanianiema«ostatecznych»odpowiedzi.Każdepokoleniaikażdy
człowiekmusijenanowozadawaćipróbowaćjakośsobieodpowiedzieć”(L.Kleszcz,Przełom
hermeneutycznywfilozofiiniemieckiej,Toruń2007,s.418).
38Łagodnegowtymsensie,żefilozofiahermeneutycznaniejestwstanie,wodróżnieniuodfilozofii
Hegla,wchłaniaćwswojetreścizawartościnauk,choćzdrugiejstrony,niemożeteżignorować
ichrezultatów.ZgodniezGadamerem,wszelkierozumieniejestrozumieniemsiebie,alenie
wszelkiedokonanianaukmająznimbezpośrednizwiązek.Właśnieztegowzględufilozofia
hermeneutycznaniemożeujmowaćichrezultatówjakowłasnychtreści.
39Por.E.Behler,Derrida-Nietzsche,Nietzsche-Derrida,München–Paderborn–Wien1988,s.166.
40Por.J.C.Weinsheimer,Gadamer’s…,s.XI.
41Nieoznaczatojednakpopadaniatejfilozofiiwirracjonalizm,gdyż„ograniczonyrozumjestjed-
nakrozumem”(G.Figal,DerSinndesVerstehens.BeiträgezurhermeneutischenPhilosophie,Stuttgart
1996,s.11).
