Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.PRZEDPLATONEM
PoczątkówwłaściwejfilozofiimatematykiszukaćnależychybauPlato-
na-odniegorozpoczynasięsystematycznarefleksjafilozoficznanadma-
tematykąjakonauką.Niemniejjednakwartotuwspomniećopitagorejczy-
kachioSokratesie.
Pitagorejczycytonajwybitniejszagrupafilozofówitalskichdziałających
wzachodnichkoloniachgreckich.OkołoVIwiekup.n.e.Pitagoras(570-497
p.n.e.)założyłzwiązeketyczno-religijny,którystałsięośrodkiembadań
naukowych.Pitagorejczycybylipionieramibadańnaukowych,szczególnie
matematycznychiprzyrodniczych.Cechącharakterystycznązwiązkubyło
połączeniemistykireligijnejześcisłymibadaniaminaukowymi.
Nazwiskapitagorejczykówsąmałoznane.Wynikatostąd,żepitagore-
izmpotępiałchęćosobistegowyróżnieniasię,wśródpitagorejczykówzaś
obowiązywałpodobnozakazrozgłaszaniaodkryćnaukowych.Rozkwit
szkołyprzypadłnaprzełomViIVwiekup.n.e.Dojejczłonkównależeli:
ArchytaszTarentu,TimaioszLokri,Eudoksos,FilolaosiEurytas.
Zainteresowanianaukowepitagorejczykówdotyczyłygłówniematema-
tyki,akustykiiastronomii.Arystotelestwierdził,żetowłaśniepitagorejczy-
cypierwsizajęlisięmatematykąizapoczątkowalijejrozwój.Zapoczątkowa-
lioninaukowepodejściedomatematyki,wodróżnieniuodpraktycznego,
reprezentowanegodotądprzezrachmistrzówigeometrów,orazsymbolicz-
nego,będącegodomenąkapłanów.Przypisujesięimwielekonkretnych
dokonań,wszczególnościwgeometriiiarytmetyce.Niebędziemytuwcho-
dzićwszczegóły,gdyżinteresujenasraczejichfilozofiamatematyki.
Nauceoliczbachnadawalipitagorejczycycharakterwyraźniespekula-
tywnyozabarwieniumistycznym.JakpiszeArystoteles:„Wszystkiewła-
snościliczbiharmonii,jeżelitylkomogliwykazaćichzgodnośćzezjawi-
skaminiebieskimi(…)icałymłademwewszechświecie,zbieraliiwłączali
doswegosystemu;ajeżeligdzieśpowstałajakaśluka,szybkojąwypełniali,
17