Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EinPhilosoph,derkeineBeziehungzurGeometriehat,ist
nureinhalberPhilosoph,undderMathematiker,derkeine
philosophischeAderhat,istnureinhalberMathematiker1.
GottlobFrege
I,mnotareligiousman,butit,salmostlikebeingintouch
withGodwhenyou,rethinkingaboutmathematics2.
PaulHalmos
PRZEDMOWA
Odpoczątkulatsześćdziesiątychdajesięzauważyćrenesanszaintere-
sowańfilozofiąmatematyki.Towarzyszymurozwójpiśmiennictwazwiąza-
negoztądziedziną.Niestety,brak(nietylkowliteraturzepolskiej)synte-
tycznychopracowań,któredawałybycałościowyobrazfilozoficznejrefleksji
nadmatematykąjakonauką.Niniejszeopracowaniejestpróbąwypełnienia
tejluki.
Wksiążcewybrałem,spośródwielumożliwych,metodęwykładupole-
gającąnaśledzeniuhistorycznegorozwojufilozoficznejrefleksjinadmate-
matyką,opierającsięnaprawdzie,że:„Wszystko,coprawdziwieważne
wfilozofii,odkrywamyprzezuczeniesięjejhistorii;wielcyfilozofowie
uwrażliwiająnasnawielośćpunktówobserwacyjnych,zktórychmożnana
światspoglądać,inawielośćniewspółmiernychjęzyków,wktórychmożna
goopisywać(por.L.Kołakowski,Zawódbłaznajestmibliższy,s.30).
Wzwiązkuztymunikamnaprzykładocen,ograniczającsięwzasadzie
tylkodoreferowaniaiporównywaniażnychkoncepcji(chybażerozwój
badańpokazał,żejakiśpoglądniemauzasadnieniaiwzwiązkuztymmusi
byćodrzucony).
___
____
___
___
___
1„Filozof,któryzupełnienieznageometrii,jesttylkołfilozofem,matematykzaś,któ-
remubrakżyłkifilozoficznej,jesttylkołmatematykiem”.Por.G.Frege,Erkenntnisquellender
MathematikundNaturwissenschaften(1924/1925),w:NachgelasseneSchriften,Hrsg.H.Hermes,
F.Kambartel,F.Kaulbach,FelixMeinerVerlag,Hamburg1969,s.293.
2„Niejestemczłowiekiemreligijnym,alegdyrozmyślasięnadmatematyką,tojestpra-
wietak,jakbysięmiałokontaktzBogiem”.Por.PaulHalmosbyParts.InterviewedbyDonald
J.Albers,w:PaulHalmos.Celebrating50YearsofMathematics,edsJ.H.Ewing,F.W.Gehring,
Springer-Verlag,NewYork-Berlin-Heidelberg1991,s.21.
7