Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kimbylijanseniści?Nazwapochodziodnazwiska
biskupaCorneliusaJansena(1585-1638),aoznacza
ugrupowanieintelektualno-religijne,którewdobie
wojenisporówreligijnychwywołanychreformacją,
zjednejstronywystępowałoprzeciwkoburzeniu
instytucjiKościołaiskrajnościtezgłoszonychprzez
protestantów,zdrugiejzaśstronysprzeciwiałosię
„łatwej”koncepcjizbawienia,głoszonejprzez
jezuitów,wiodącychwtymczasieprymprzy
opracowywaniustrategiikontrreformacji.Stronnictwo
jezuickiezwanemolinistami(odnazwiskajezuity
LouisadeMoliny,1535-1601)podkreślałoautonomię
wolnejwoliczłowiekaiłatwośćosiągnięciałaski
uświęcającejprzyprzestrzeganiuzewnętrznych,
rytualnychoznakkultureligijnego.Autonomiawoli
oznaczała,żezepsucienaturyludzkiej(grzech
pierworodny)nieumniejszazdolnościpodejmowania
przezludziwolnychdecyzji,które—jeślipociągają
zasobądobreuczynki—„uruchamiają”aktBożej
łaski.Łaskauświęcającajest„samoudzieleniemsię”
Bogaczłowiekowi.Dziękiniejzostajązgładzone
ludzkiegrzechy,aczłowiekzgrzesznikastajesię
„usprawiedliwiony”igodnywiecznegozbawienia.
Tymsamymwedledoktrynymolinistówuzyskanie
łaskiwystarczającejiskutecznejdozbawienia,choć
wymagawspółdziałaniaBoga,zależywdużymstopniu
odaktywnościczłowieka;tazaś—mimo
przedwiecznejwiedzyBoga—niejestzgóry
zdeterminowana.Janseniściprzeciwnie,kładlinacisk
nanieuleczalnezepsucienaturyludzkiej,któremu
ulegarównieżczłowiek„usprawiedliwiony”.Wina
obciążazatemczłowiekarównieżbezwewnętrznej
