Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
sposóbUspuściznę”jońską,czypołudniowoitalską,jakteżwskazującnato,
iżniektórychfilozofówdożadnejznichprzypisaćniemożna
14
.
Zewzględunato,iżpismasensustrictodoksograficzneznamytylko
zdrugiej,anajczęściejztrzeciejręki,niedasięstwierdzić,czyzawierały
onejakieśwstępyocharakterzepropedeutycznym,wskazującenakry-
teriumwyodrębnianianajważniejszychproblemówmerytorycznych.Ze
względunafakt,iżcałynurtdoksografiiwywodzisięztradycjipery-
patetyckiej,możnaprzyjąć,iżswegorodzajuwzoremdlawyodrębniania
problemówmogłobyćdlanichpismo,którezostałowłączonedoAry-
stotelesowejMetafizykijakoksięgaDelta–słowniknajważniejszychpojęć
filozoficznych.Jeślizaśchodziometodę,wewszystkichznanychnam
doksografiachstosowanesąpodziały(diaireseis).Pismateniezawierały
odniesieńdotekstów,nieprzytaczałyfragmentówpismfilozofów,nie
odtwarzałyichargumentacji,anitokudyskursu.Zdrugiejstronyjednak
dziękinimmożemyodtworzyćprzynajmniejwnajogólniejszychzarysach
postaćdoktrynyczysystemu,jakteżprzyporządkowaćokreślonymusta-
leniomzachowanefragmentypism.
Szczególnąpostaćliteraturydoksograficznejsensulargoodnajdujemy
wszczęśliwiezachowanymdzieleDiogenesaLaertiosa,znanegojakoautor
pismaŻywotyipoglądysłynnychfilozofów.Jegodziełoprzekazujenam
informacjeożyciuipoglądachfilozofów,odsiedmiumędrcówpoczynając,
popołowęIIIw.n.e.,aautorprzytaczaczęstocytaty.DziełoDiogenesa
Laertiosa,łączącbio-idoksograficznynurtuprawianiahistoriifilozofii,jest
niezastąpionymźródłemdlarekonstrukcjipoglądówfilozofównietylko
przedplatońskich.Dziełoskładającesięz10ksiągzawierakolejnożywoty
ipoglądy:Ks.I–siedmiumędrcówiTalesazMiletu,Ks.II–filozofów
jońskich,Anaksagorasa,Sokratesaifilozofówzeszkółsokratycznych,Ks.
III–Platona,Ks.IV–następcówPlatonawAkademii,Ks.V–Arystotelesa
ijegonastępcówwLykajonie,Ks.VI–Antystenesaifilozofówkynickich;
Ks.VII–ZenonazKitionisyntetycznyprzekaznaukistoickiej,Ks.VIII–
PitagorasaiPitagorejczyków,Empedoklesa–przezautorazwanychfilo-
zofamiitalskimi,Ks.IX–filozofówprzezautorazwanychniezrzeszonymi
(sporaden),wśródnichHeraklita,ParmenidesaiDemokryta,Ks.X–Epi-
14
Por.DiogenesLaertios,którysytuujenp.HeraklitawgrupiefilozofówUspoza”(spo-
raden)wszelkichspuścizn.TakąpostaćdoksografiiuprawiałAleksanderPolyhistor,żyjący
wIw.p.n.e.,częstocytowanyprzezDiogenesaLaertiosa(Żywotyipoglądysłynnychfilozofów,
przeł.IrenaKrońskaiin.,oprac.IrenaKrońska,wstępemopatrzyłKazimierzLeśniak,War-
18
szawa1982,PWN;dalejcyt.jako:Diog.Laert.).