Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.E.Szołtysek,Filozofiawychowaniamoralnego,Kraków2009
ISBN:978-83-7850-345-3,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009
Metafizycznośćosoby
1
.
3
.
PsychizmF.NietzschegoapsychizmS.Freuda
31
Dwajmyśliciele:FriedrichNietzsche[1844-1900]iSigmundFreud
[1856-1939]wywarliiwywierająswoistepiętnonakondycjękulturowo-
etycznąEuropy.Cimyśliciele,jakowojującyateiści,biorąwnawias
chrześcijaństwo.Obydwajformułująswoistąantropologię,wobrębiektó-
rejczłowiekjestzredukowanydopsychizmu,awięcdystansująsiędo
człowieczejduchowości.Naszczególnąuwagęzasługujefakt,żetezy
tychmyślicielikształtująeuropejskiemyślenieisąobecnewkulturzei
edukacji,zaśmassmedia-byćmożenieświadomie-propagująichidee.
Tojestwystarczającypowód,bybliżejzapoznaćsięztezamidwóch
wskazanychmyślicieli.
PodstawowetezyNietzschego.AntropologiaFriedrichaNietzschego
charakteryzujesięwitalizmemiaktywizmemorazsensualizmemirelaty-
wizmem
40
.Skrajnyempiryzmłączysięzantyracjonalizmem,wwyniku
czegorozumczłowieczyobarczazarzutemdeformacjipoznaniaczłowie-
ka;poznanieintelektualneskłaniadowiarywfikcje
41
.Oprócznaukprzy-
rodniczychwszystkiepozostałekwalifikujejakoiluzjęszkodliwądla
ludzkiegożycia.Niemapoznaniabezinteresownegoicałkowicieobiek-
tywnego.Człowiekniejestbezstronnymobserwatoremświata,gdyżsta-
nowijedenzjegoskładników.
WedleNietzschegopoznaniezmysłowestanowijedyneiwiarygodne
źródłoludzkiejwiedzy:„Wszystkienaszeorganypoznawaniaizmysły
rozwinęłysiętylkozewzględunawarunkizachowaniasięiwzrostu.Za-
ufaniedorozumuijegokategorii,dodialektyki,awięcdowartościlogi-
ki,dowodzitylkoichpożytecznościwżyciu,stwierdzonejprzezdo-
świadczenie:niezaśich«prawdy»”
42
:„Ciałojestwielkimrozumem,
mnogościąojednejtreści”
43
,dlategoteż„Twórczeciałostworzyłosobie
40
Zob.S.Kowalczyk:Człowiekwmyśliwspółczesnej.Filozofiawspółczesnao
człowieku.Warszawa1990,s.169.
41
F.Nietzsche:Zmierzchbożyszcz.Tłum.S.Wyrzykowski.Warszawa1905-1906,
s.23;F.Nietzsche:Wolamocy.Tłum.S.Frycz,K.Drzewiecki.Warszawa1910-1911,s.
198.
42
F.Nietzsche:Wolamocy...,s.300.
43
F.Nietzsche:TakorzeczeZaratustra.Tłum.W.Berent.Warszawa1905,s.37;F.
Nietzsche:Zmierzchbożyszcz...,s.113.
