Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ekonomicznychispołecznych.Nastąpiłoscalanierynkówtowarów,usług,informacji
ikapitału.Pojawiłysięzbliżonemodelekonsumpcji,podobnesystemyedukacji
ikoncepcjenaukowe.Upodobniłasięsferamaterialnaiduchowaspołeczeństw.
Właśnieprzeniesieniesięprocesówglobalizacyjnychzgospodarkiihandlunaobszar
kultury,religii,wartości,atakżekonsumpcjiisposobużyciawzbudzanajwięcej
kontrowersji.Antyglobalisciprotestująprzeciwkojednemuzunifikowanemumode-
lowigospodarowania,atakżeprzeciwkonieodłącznieznimzwiązanemumaterialis-
tycznemu,konsumpcyjnemumodelowiżycia.
Zdefiniowanieglobalizacjijesttrudnezewzględunaszerokizakresjejprzeja-
wianiasię.ZdaniemAndrzejaWielowieyskiego,,Globalizmtopewienstanstosunków
iukładów,zaśglobalizacjajestprocesemzagęszczaniasiętychstosunków1’’.Inaczej
możnapowiedzieć,żeglobalizacjatopogłębianiesięgospodarczych,kulturowych,
politycznychipowiązańpomiędzypaństwami,ichspołeczeństwamiigospodarką.
Globalizacja–jakpiszeJ.Stiglitz–polegaćmiałanausuwaniubarierdla
wolnegohandluiściślejszejintegracjigospodareknarodowych2.Efektemtegopro-
cesumiałobyćwsparcierozwojukrajówbiedniejszych,likwidacjaubóstwa,wzrost
dynamikiświatowegoPKBiwkońcuwyrównywaniesiępoziomówrozwojukrajów,
poprzezswobodnyprzepływtowarów,usługisiłyroboczejorazrównomierneloko-
waniesiękapitałuwróżnychregionachświatapoprzezinwestycjeinowemiejsca
pracytakżewkrajachsłabiejrozwiniętych.
Wprocesliberalizacjiświatowejgospodarkiihandlumiędzynarodowegowłączyły
sięmiędzynarodoweorganizacjefinansowe:MiędzynarodowyFunduszWalutowy
(MFW),BankświatowyiświatowaOrganizacjaHandlu–WorldStradeOrganiza-
tion(WTO).Ideałyprzyświecającepowołaniumiędzynarodowychorganizacjifinan-
sowychtostabilnośćgospodarki,wzrostgospodarczyiredukcjaubóstwa.MFWmiał
zapewnićglobalnąstabilnośćfinansową,aBankświatowymiałdziałaćnarzecz
zmniejszeniaubóstwa.NatomiastWTOmiałasięzajmowaćusuwaniembarierwświa-
towymhandlu,m.in.poprzezobniżaniecełiinnychograniczeńwswobodzieprze-
pływutowarów.Globalizacja,któraupodstawmiałabardzoszlachetneintencje
odnoszącesiędowyrównywaniapoziomurozwojukrajówświata,zainicjowaławiele
pozytywnychprocesów,m.in.:
•zmniejszeniepoczuciaizolacjikrajówiludzi,
•zwiększeniedostępudowiedzyiwymianęinformacji,
•rozwójinternetu,którypoprzezdostępdoinformacjiimożliwośćkomuniko-
waniasięludzibezgranicsprzyjatworzeniuglobalnychspołeczeństwobywatelskich
(wtymruchuprotestuprzeciwkoglobalizacji),
•ułatwianiemigracji,podróżowaniaiswobodnegozatrudnianiasięrealizujące
ideęwolnościjakonaczelnąpotrzebęczłowieka,
•rozwójhandluświatowego,którystałsięmotoremwzrostugospodarczego
wielukrajówrozwijającychsięiwefekciepoprawypoziomużycia,
•inwestycjezagranicznestymulującerozwójgospodarkidanegokraju,
1Problemyglobalizacjiaintegracjaeuropejska,,,PolskawEuropie’’2002,nr2(40),s.69.
2J.E.Stiglitz,Globalizacja,WNPWN,Warszawa2004,s.7.
26
