Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
1.Gospodarstwodomowejakopodmiotgospodarczy
WnomenklaturzeONZgospodarstwodomowejestokreślanejakoporozumienie
osób(indywidualnelubgrupowe)wzakresiezaopatrywaniasięwżywnośćorazinne
niezbędnerzeczypotrzebnedożycia.Przeżycieizaspokojenieróżnychpotrzebczłon-
kówtegoporozumieniastanowiwięccechękonstytutywną,celistnieniagospodarstwa
domowego.Tworząjeludziezichzróżnicowanymiosobowościami,wzorcamizachowań,
zasobamiwiedzyiumiejętności,czasu,pieniędzyidóbrmaterialnych.Gospodarstwo
domowetonietylkoludzie,lecztakżemajątekzgromadzonyprzeztworzącejeosoby,
ichumiejętnościidziałaniasłużącemożliwienajlepszemuzaspokojeniupotrzebcałe-
gogospodarstwaiposzczególnychjegoczłonków.Wymagatopodejmowaniadecyzji
igospodarowaniazasobami.Zpunktuwidzeniarealizacjicelówgospodarstwadomowego
istotnejest,ktotedecyzjepodejmujeijakiemapredyspozycje.
Wnaukachekonomicznychgospodarstwodomowejestdefiniowanejakomikropod-
miotgospodarującyproduktami,przychodamipieniężnymiipracą,któregocelemjest
zaspokojeniewspólnychiosobistychpotrzebjegoczłonków.Przypisującgospodarstwu
domowemuatrybutpodmiotugospodarującego,wskazujesięnajegoswoistewłaściwo-
ściiskalędziałalności.Wodróżnieniuodinnychmałychpodmiotówfunkcjonujących
wgospodarce,gospodarstwodomowewdecydującysposóbkształtujeekonomiczne
iorganizacyjnewarunkiżyciacodziennegokażdegoczłowieka(Kędzior1992:2–4,za:
Zalega2007:9).Swojądziałalnośćopieranawłasnychśrodkachmaterialnychisilerobo-
czejswoichczłonków(Światowy2006:9).Składasięonozgrupyosóbmieszkających
razemiwspólniesięutrzymujących(gospodarstwowieloosobowe)lubzpojedynczej
osobyutrzymującejsięsamodzielnie(gospodarstwojednoosobowe).Utrzymywanie
sięwspólnelubsamodzielnekojarzysię,odpowiednio,złączeniemlubrozdzielnością
(mimowspólnegozamieszkania)przychodów,wydatkówimajątku.Możnawięcprzyjąć,
żeoprzynależnościdogospodarstwadomowegowistotnysposóbprzesądzazarządzanie
finansami.Podejmowanieautonomicznychdecyzjiogospodarowaniudochodami,struk-
turzewydatków,zaciąganiuzobowiązań,atakżegromadzeniuoszczędności,budowaniu
budżetugospodarstwaizarządzaniujegoprzepływamipieniężnymitodziałania,które
obokwspólnegozarządzaniapracąimajątkiemstanowiąorealizacjicelugospodar-
stwadomowego.Jestnimzaspokojenieogółupotrzebwszystkichosóbtworzącychto
gospodarstwo.
Jakomikropodmiotgospodarstwodomowejestbytemautonomicznym,gospoda-
rującymwsferzespożyciaidlaspożycia.Produkujeteżdobra,świadczyusługi,tworzy
dochódorazdokonujejegopodziałunaróżnorodnecele.Zarządzawięcśrodkami,
którymidysponuje,podejmujedecyzje,jakiepotrzebybędązaspokajanewewnątrz,
ajakienazewnątrzgospodarstwa,wreszciewdziałaniachswychkierujesiękryteriami
obiektywnymi(podaż,ceny,dochody)iczynnikamisubiektywnymi,częstozwiązanymi
zwiekiem(skłonnośćdoryzyka,emocje,motywacje,przyzwyczajenia).Celemjego
działalnościjestzaspokojeniepotrzeb,adziałaniatesąkombinacjąwłasnegowysiłku,
czasu,środkówpieniężnychorazdóbriusług(Maciejewski2003:13–22).Gospoda-
rowanieśrodkamibędącymi(lubstającymisię)własnościąprywatnąosóblubzespo-
łówosóbżyjącychwgospodarstwiedomowymstanowiistotęjegofunkcjonowania
(Leszczyńska2007:13–23).
