Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.FINANSEPUBLICZNEJAKOPRZEDMIOTZAINTERESOWANIARÓŻNYCHDYSCYPLIN
wytwórczych(pracażywa),rynkukapitałowegoitd.Szerszaargumentacjaprzemawia-
jącazaekonomicznątreściąfinansówpublicznychjestwięczbędna.
Powracającdoprawnychaspektówfunkcjonowaniafinansówpublicznych,należy
zauważyć,żejesttomożliwedziękiistnieniunormprawnych,zresztąróżnejrangi–po-
cząwszyodustawyzasadniczej,wktórej,zreguły,określonesąkompetencjeorganów
władzywsprawachfinansówpublicznych(budżetpaństwa,budżetysamorządowe),
przezustawyoustrojubudżetowym,ustawypodatkoweitd.,ażpowieleaktówwyko-
nawczychorganówwładzyróżnegoszczebla.Finansepublicznesąwięcprzedmiotem
szerokiegozainteresowanianaukprawnych.
Finansepublicznesąinstrumentemwładzy,stądteżmusząbyćanalizowanewkon-
tekściefunkcjonowaniamechanizmupolitycznego.Chodzinp.obadaniewpływuróż-
nychczynnikówpolitycznych(doktryn,programów)nawielkośćfunduszypublicznych,
źródłaichpowstawaniaikierunkiwydatkowaniaśrodkówpublicznych.Wyłaniasię
stądpolezainteresowańfinansamipublicznymizestronynaukpolitycznych.Wyzwa-
niepoznawczeiaplikacyjnetychnaukjestszczególnieważnewwarunkachustroju
demokratycznego,gdyżfinansepublicznesąelementemstosunkówdemokratycznych,
cowyrażasięnp.wuchwalaniuprzezparlamentbudżetupaństwaiustawpodatko-
wych.Naukipolitycznepowinnydostarczaćwiedzęofunkcjonowaniumechanizmu
demokratycznegonaszczeblukrajowymorazlokalnym,coumożliwiłobyustanawianie
odpowiednichinstytucjifinansowych(funduszypublicznych)orazstosowanieodpo-
wiednichnarzędzifiskalnych.Istotnymobszaremzainteresowańnaukpolitycznychsą
prawaiobowiązkiposzczególnychorganówpaństwawkwestiachfinansówpublicz-
nych.Chodzitutajokonstytucyjneobowiązkiwładzwzględemfinansówpublicznych
jakopodstawęsprawnegofunkcjonowaniapaństwa.
Tworzeniefunduszypublicznych(np.zpodatków)orazichwykorzystywanie
(np.zasiłki,renty,emerytury,bezpłatneświadczeniazdrowotne)mającharakternie
tylkogospodarczy,lecztakżespołeczny.Naprzykładanalizainteresówgrupowych
realizowanychzapośrednictwemfinansówpublicznych,atakżewieleinnychaspektów
funkcjonowaniafunduszypublicznych,jestprzedmiotemzainteresowaniasocjologii.
Wpraktycefiskalnejważnąrolęodgrywajątakżewzględypsychologiczne.Prze-
widywaniereakcjizbiorowychnp.nawprowadzaniepodatkówczynaoszczędności
budżetowe,przewidywaniezachowańpodmiotówgospodarczychprzystosowaniu
określonychinstrumentówfinansowychstwarzapodstawyanalizyfinansówpublicz-
nychtakżezpunktuwidzeniapsychologii.
Skalazjawiskzachodzącychwobszarzefinansówpublicznych,mnogośćpodmiotów
zaangażowanychwgromadzenieirozdysponowywaniepieniężnychśrodkówpublicz-
nychwymagasystemowegopodejściadotegorodzajudziałalności.Stądteżzjawiska
występującewobrębiefinansówpublicznychsąprzedmiotemzainteresowanianauk
ozarządzaniu.Osiągnięciatychnauk,wdrożenierożnychmetodwypracowanych
przeztenaukiumożliwialepszefunkcjonowanieinstytucji(podmiotów)gromadzących
47