Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2.PRZEGLĄDWAŻNIEJSZYCHTEORIIFINANSÓWPUBLICZNYCH
UśrednionarelacjawydatkówpublicznychdoPKBjestważnąinformacjąotym,
jakiezachodziłyprocesywsferzewydatkówpublicznych,tymbardziejżedanetemają
charakterdługookresowy.Zwracałemjużuwagę,żeowielkościistrukturzewydatków
publicznychdecydujepreferowanyprzezspołeczeństwo(państwo)modelusługpu-
blicznych,preferencjeindywidualneobywateli,czynnikikulturowe,religijneitp.Ob-
serwacjętepotwierdzająrysunki2.2oraz2.3,naktórychzostałaprzedstawionarelacja
wydatkówpublicznychwwybranychkrajach.Zewzględunazachowanieprzejrzystości
wykresówwybranekrajezostałyzaprezentowanenadwóchrysunkach.Zauważmy,że
wpewnymprzybliżeniuobszartolerancjidlarelacjiwydatkipubliczne–PKBzamykał
sięwbadanymokresiew30–60%PKB.Wskazujetonaolbrzymiwręczobszarswo-
bodywyboruprzezspołeczeństwoi–konsekwentnie–państwomodeluspołecznego
izakresufiskalizmuzwiązanegoztymmodelem.
DanedotyczącerelacjiwydatkówpublicznychdoPKBwposzczególnychkrajach
potwierdzająogólnytrendwzrostuwydatkówpublicznychwdługimokresie.Uderza-
jącesąjednakróżnicemiędzykrajami,gdychodziopoziomwydatkówpublicznych,
jakteżozmieniającąsiętendencjęwczasiewprzypadkukonkretnegokraju.
Narysunku2.3zwracauwagąrekordowowysokiudziałwydatkówpublicznych
wPKBwSzwecji.PoIIwojnieświatowejkrajtenzdecydowałsięnabudowanieso-
cjalnegopaństwadobrobytu,coimplikowałoredystrybucjędochodunarodowego
(PKB)przekraczającąnapoczątkulat90.XXw.60%PKB.Modeltenprzybierał,
70
60
50
40
30
20
10
0
1870
1913
1921
1937
1960
1980
1990
1995
2000
2005
2010
2014
Japonia
Szwajcaria
Norwegia
Szwecja
WielkaBrytania
StanyZjednoczone
Rysunek2.3.DługookresowekształtowaniesięwydatkówpublicznychjakoprocentPKB
wwybranychkrajach
Źródło:dlalat1870–1995:V
.Tanzi,L.Schuknecht,PublicSpendinginthe20
th
Century.GlobalPerspective,
CambridgeUniversityPress,Cambridge,U.K.2000.Dlalat2000–2014:daneOECD.
70
