Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Niektóreteoretycznezagadnieniazzakresurestytucjisamorządupublicznego…
fundamentformalnyijednocześnieprzezfundamentzałożonegoceluwymaga
stosowaniazasadylegalnościwdziałalnościadministracjipublicznej.
47
4.Centralizacjaidecentralizacja
Dwadzieściapięćlatodbudowysektorasamorząduterytorialnego,atakże
całejadministracjipublicznej,tokonfliktmiędzycentralizacjąidecentralizacją.
Trzebawięcpoświęcićtrochęmiejscatymgłównymelementomkonstrukcjisy-
stemuadministracjipublicznej.Znaczenietegozagadnieniapoleganatym,że
wwarunkach,wktórychwielkiesystemymająprzewagę,potrzebnajestnietyl-
kopewnamiaracentralizacji,alerównieżodpowiedniamiaradecentralizacji8�
Tworzeniestrukturadministracjipublicznejzapomocąprzekazywaniaza-
dańikompetencjizcentrumnainnejednostkinieoznaczaodrazuprocesude-
centralizacji,takjakproceskoncentracjiwykonywaniazadańadministracjinie
musibyćcentralizacją.Trzebaodróżniaćpionowąstrukturęadministracji,kiedy
dochodzidoprzekazywaniazadańikompetencjinapodległejednostkiorga-
nizacyjne.Jednostkitewykonujązadaniazleconezminimalnąswobodącodo
ichrealizacjiorazzminimalnąwłasnąodpowiedzialnościązawykonanietych
zadań.Odpowiedzialnośćtęponosicentrum,toznaczypaństwo.Systemtaki
funkcjonowałwCzechosłowacji,PolsceorazinnychkrajachEuropyŚrodkowej
iWschodniejprzedewszystkimwokresiesowietyzacjiadministracji,toznaczy
wczasachRadNarodowychwPolscelubKomitetówNarodowychwbyłejCze-
chosłowacji.Systemtenniecechowałsięjednakczystąkoncentracjąwładzy-był
uzupełnionyoorganywyspecjalizowane.Tworzenietakichsystemówniejest
decentralizacją,aleszczeblowąbudowąaparatuadministracjizelementamipro-
wincjonalnościiresortowości.Jużpodkonieclat80.zeszłegowiekubyławtych
państwachwidocznatendencjadodecentralizacjiwramachwiększościresortów,
łączniezodnowieniemelementusamorząduterenowegoorazzawodowego.Pro-
cesytezauważanowliteraturzeprzedmiotu,przyjmując,żeflwszelkaadministra-
cjaspołecznościwogólejestwypadkowądziałaniadwóchsprzecznychsił:siły
odśrodkowej,prącejwkierunkuzróżnicowaniaidecentralizacjiwnajszerszym
tegosłowaznaczeniuorazdośrodkowej,prącejkucałkowaniu,kukoncentracji.
Tedwiesiływystępujązawszeiwszędzierównocześnie,aczkolwiekwzmiennym
natężeniu.Formyustrojusąwięcsyntezątychdwóchsprzeczności”9�
Decentralizacjęadministracjipublicznejmożemyrozumiećwpewnymsen-
siejakoprocesodpaństwowieniaadministracji,przeniesieniezadańadmini-
stracjinaogniwawokreślonymstopniusamodzielneiniezależneodpaństwa
-ogniwasamorządowewznaczeniusamorządupublicznego.
Postulatemznajdującymmiejscewnowoczesnychprogramachreformad-
ministracjipublicznejjestprzybliżenieadministracjipublicznejobywatelowi.
Owoprzybliżeniemożemiećszerokieznaczenie:przybliżeniewsensieznie-
sieniatajemnicisekretóworazbarierbiurokracji-toznaczypokazanieflludz-
8P.Průcha,Správníprávoł,s.151.
9M.Jaroszyński,Problemyustrojuadministracyjnego(w:)R.Hauser,Z.Niewiadomski,A.Wró-
bel(red.),ZteoriiipraktykiprawaadministracyjnegoPRL,t.6,Warszawa1964,s.33.
