Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Znaczeniekryteriówzbieżności
15
Tonieprzypadek,żenajbardziejszarastrefarozwinęłasięwgospodarcetychkrajów
(np.Włochy),któretradycyjnieborykałysięzdużymideficytamibudżetowymi.Dzia-
łanianarzeczzmniejszeniatychdeficytówpozazwiększaniemciężarówpodatkowych
niosąteżwzrostobciążeńztytułuubezpieczeńspołecznych,dającpodobnyimpulsdla
rozwojuszarejstrefy.JakwskazujeB.Grow,naprzykładwWielkiejBrytaniiwielefirm
działanielegalnie,gdyżnieonewstaniewytrzymaćkosztówzwiązanychztymubez-
pieczeniem,jakiewystępująwprzypadkufirmzarejestrowanych4.
Nadmiernedeficytybudżetoweprowadządoszybkiegokumulowaniasięzadłuże-
niapublicznego,acozatymidziekosztówjegoobsługi.Rosnącaczęśćwydatkówbu-
dżetowychwkolejnychlatachmusibyćpoświęcananatekoszty,cowsposóboczywisty
ograniczamożliwościfinansowaniazbudżetuinnychcelów.Staniperspektywyobsługi
długuprzedmiotemżywegozainteresowaniazarównowierzycielikrajowych,jak
izagranicznych.Jakiekolwiekwątpliwościcodomożliwościterminowejobsługidługu
wprzyszłościmogąistotniezaważyćnaocenie,jakądanykrajotrzymujeodmiędzyna-
rodowychagencjiratingowych.Spadekwiarygodnościtegokrajujakodłużnika,ana-
stępnieutratazaufaniazestronyuczestnikówmiędzynarodowychrynkówfinansowych
mogąostateczniezaowocowaćmasowymodpływemkapitałuztegokrajuikryzysem
finansowym.Ważnejestwięcniedopuszczeniedoosiągnięciaprzezdługpubliczny
takiegopoziomu,którypodznakiemzapytaniapostawimożliwościjegoobsługi.
Tozkoleiimplikujekoniecznośćdbaniaoto,bywcorocznychbudżetachniedopusz-
czaćdozbytwysokichdeficytów.
Czynnikiemocharakterzedługoterminowym,któregoniemożnapomijaćprzy
ocenieefektównadmiernegozadłużaniasiępaństwawrezultaciewystępowaniatrwa-
łychdeficytówbudżetowych,jestkoniecznośćuwzględnieniapotencjalnychskutków
budżetowychpostępującegoszybkoprocesustarzeniasięspołeczeństwa.Oczekiwane
wperspektywienajbliższychkilkunastulatznacznezmniejszenieliczbyosóbaktyw-
nychzawodowoorazwzrostliczbyosóbpobierającychświadczeniaemerytalneniesie
ogromnewyzwaniadlafinansówpublicznych.Odpowiedniowczesneuzdrowienietych
finansówograniczaryzykoichdramatycznegozałamaniasiępodciężaremprzyszłych
świadczeńemerytalnych.
Niedopuszczeniedonadmiernegowzrostuzadłużeniapublicznegopowinnoteż
wynikaćzdążeniadowmiaręsprawiedliwegoobciążeniakolejnychgeneracjiciężarem
realizacjidziałańfinansowanychzdeficytubudżetowego.Przyzwoleniespołecznena
dużedeficytyterazoznaczarównieżzgodęnato,żedużaczęśćwynikającychznich
ujemnychkonsekwencjispadnienaprzyszłepokolenia,niemającewistociewpływuani
nasamfaktpowstaniazadłużeniaijegowielkość,aniteżnaprzeznaczeniewydatków,
którestałysiępowodemdeficytu.Mniejszyproblembyłby,gdybyzdeficytusfinanso-
wanobudowęinfrastrukturyorazinnychprojektówzapewniającychlepszemożliwości
rozwojowedlaprzyszłychpokoleń.Jeślizaśdługpublicznyjestefektemgłówniebieżą-
cychwydatkówkonsumpcyjnych,toobciążenienimiprzyszłychgeneracjibudzićmoże
uzasadnionewątpliwościetyczne.
4B.Grow,GovernmentRedTapeRestrainsEU’sEconomicPotential,
,,TheWallStreetJournal
Europe”z2stycznia2003.