Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
rOzDzIAŁ1Wstępdofizjologii
8.Dobowewahaniaparametrówfunkcjiorganizmu,takich
jakciśnienietętniczekrwi,temperaturaciałaczyprocesy
metaboliczne,nazywanesą___
___
___
_.
PoziomdrugiPrzeglądpojęć
9.Mapowanie:Stwórzdużąmapę,naktórejprzedstawisz
organizacjęludzkiegoorganizmu.Wskażwszystkiepozio-
myorganizacjiciała(zob.ryc.1.1)orazkażdyzdziesięciu
układówczłowieka.Spróbujzawrzećwszystkiefunkcje
przedstawionychprzezsiebieelementów,pamiętając,że
niektórestrukturymogądzielićfunkcjezinnymi.(Wska-
zówka:Zacznijodludzkiegociałajakonajważniejszego
pojęcia.Możesztakżenakreślićschematciałaistworzyć
mapę,używającgojakoelementuwyjściowego).
10.Wyjaśnijróżnicemiędzypodanyminiżejpojęciami
wkażdejzgrup:
(a)tkankiinarządy
(b)ośDx”iośDy”nawykresie
(c)zmiennazależnainiezależna
(d)podejściemechanistyczneiteleologiczne
(e)środowiskowewnętrzneizewnętrzneczłowieka
(f)badaniezpróbąślepą,podwójnieślepąiskrzyżowane
(g)efektorireceptorwukładziekontroli
11.Wymieńwszystkieznanecinarządylubstrukturyciała
związanebezpośrednioześrodowiskiemzewnętrznym.
12.Którynarządodpowiadazakoordynacjęfunkcjiorga-
nizmu?Któryzaochronęciałaprzedzagrożeniami
zzewnątrz?Któreukładywymieniająsubstancjeze
środowiskiemzewnętrznymijakietosubstancje?
13.Wyjaśnijróżnicepomiędzymechanizmamisprzężenia
zwrotnegododatniego,ujemnegoiwyprzedzającego.
Wjakichokolicznościachkażdyznichokazałbysię
najkorzystniejszy?
PoziomtrzeciRozwiązywanieproblemu
14.Grupaautorytetówwdziedziniebiologiiudałasię
docentrumhandlowego,gdziezadawałanapotkanym
przechodniompytanie:DDlaczegokrewkrąży?”.Poniżej
przedstawiononiektórezodpowiedzi,jakichudzielono
badaczom.Któreznichsąteleologiczne,aktóremecha-
nistyczne?(Niewszystkieodpowiedzisąpoprawne,
jednakwdalszymciągumogązostaćsklasyfikowane):
(a)Dziękigrawitacji
(b)Abydostarczyćtlenipożywieniedokomórek
(c)Ponieważgdybyniekrążyła–umarlibyśmy
(d)Dziękimechanicznejczynnościserca.
15.Choćodwodnieniejestjednymznajpoważniejszychfizjo-
logicznychutrudnień,jakimzwierzętalądowemusząstawić
czoła,istniejątakżeinneniedogodności.Wymieńtyle,
ilejesteśwstaniewymyślić,ispróbujzastanowićsięnad
sposobami,którymiróżnezwierzętazamieszkującetereny
lądoweprzeciwdziałajątymprzeszkodom.(Wskazówka:
Pomyśloludziach,owadach,płazach,atakżewielu
rozmaitychśrodowiskachlądowych).
PoziomczwartyZadaniailościowe
16.Grupastudentówzechciałasprawdzić,jakdeficyt
witaminyDwdieciemłodychgupikówwpłynie
naichwzrost.Wtymcelustudencizaczęlikarmić
rybypokarmamiubogimiwwitaminęD,dokonującna
przestrzenitrzechtygodnipomiaruichdługościcotrzeci
dzień.Wynikiprzedstawionoponiżej:
Dzień
Średniadługość
ciała(mm)
0
6
3
7
6
9
9
1214161821
12151821
(a)Cowpowyższymeksperymenciebyłozmienną
zależną,acozmiennąniezależną?
(b)Cowpowyższymeksperymenciestanowiłokontrolę?
(c)Stwórzkompletnieopisanywykreszlegendą,używając
danychztabeli.
(d)Wktórymokresiewzrostbyłnajwolniejszy?Wktórym
najszybszy?(Abyodpowiedziećnatepytania,użyj
swojegowykresu).
17.Przeprowadziłeśeksperyment,wktórymzmierzyłeś
objętośćdziewięciuplasterkówziemniaka,anastępnie
zanurzyłeśjewroztworachróżnychsolina30min.Potym
czasiedokonałeśponownegopomiaruobjętościwszystkich
dziewięciuplasterków.Otozmiany,jakiezaobserwowałeś:
Wodadestylowana
1%sól(NaCl)
9%sól(NaCl)
Roztwór
Procentowazmianaobjętościpo30min
Próbka1
–8%
10%
0%
Próbka2
–0,5%
–12%
8%
Próbka3
–11%
11%
1%
(a)Cowpowyższymeksperymenciestanowiłozmienną
zależną,acozmiennąniezależną?
(b)Odnoszącsiędopodanychinformacji,spróbujokreślić,
czywpowyższymeksperymenciezastosowano
kontrolę.Jeślitak–cojąstanowiło?
(c)Przedstawwynikiopisanegoeksperymentuwpostaci
najbardziejwłaściwegorodzajuwykresu.
18.Wgrupieskładającejsięz25sztangistówdokonanoklasy-
fikacjikażdegobadanegodojednejzpięciuklaspoziomu
wydolnościtlenowej,atakżezmierzonokażdemuobwód
mięśniramienia.Związekpomiędzytymidwiemazmien-
nymiprzedstawiononaponiższymwykresie.
Wydolnośćtlenowa
Niedostateczna
Bardzodobra
Dostateczna
Znakomita
Dobra
10
20
30
40
Obwódmięśniramienia(cm)
(a)Jakitorodzajwykresu?
(b)Jakiepytaniezadalisobiebadacze?
(c)Wjednymzdaniuopiszzwiązekpomiędzydwiema
zmiennymiprzedstawionyminawykresie.
