Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4
Geriatriaigerontologia
procesudotyczyostatnich50lat–od1960rokuwwiększościkrajówEuropy,USA
iKanadzieorazAustraliidługośćżyciakażdegorokuwydłużałasięo3miesiące.
Jednakwzwiązkuzeznacznymiróżnicamiwopiecezdrowotnej,stylużycia
idieciewróżnychczęściachświatawniektórychregionachśredniadługośćżycia
wynosiokoło80lat(np.Japonia,FinlandiaczyWłochy),awinnych–niecałe40
(np.AfganistanczyZimbabwe).Wewszystkichrozwiniętychkrajachświatakobiety
żyjądłużejniżmężczyźni,czyliwnajstarszychgrupachwiekowychistniejecoraz
znaczniejszaprzewagakobiet.Zjawiskotookreślanejestjakofeminizacjastarości.
Wynikaonozezwiększonejumieralnościmężczyznwewcześniejszychgrupach
wiekowychicozatymidziezdłuższegoprzeciętnegotrwaniażyciakobiet.Obecnie
wPolsceśredniadługośćżyciamężczyznwynosi71,4lat,akobiet–80,0.
Jeślichodziozapotrzebowanienaopiekę,tonajważniejszajestniebezwzględna
liczbaprzeżytychlat,aleliczbatzw.latprzeżytychwzdrowiu,czylitakich,wczasie
którychpomoczestronysytemuopiekizdrowotnejispołecznejniejestpotrzebna.Dla
każdejgrupywiekowejmożnaokreślićtzw.oczekiwanedalszetrwanieżycia(czyli
średniąliczbęlat,jakapozostałaosobiewdanymwiekudoprzeżycia)ipodzbiorem
tejwartościsąlataprzeżytewzdrowiu.Liczbatychlatdlamężczyznywwieku65lat
wPolscew2006rokuwynosiła7,2roku,aoczekiwanedalszetrwanieżycia
14,5roku.Dlakobiet–odpowiednio8,1i18,8roku.Oznaczato,żestandardowy
starszymężczyznaprzezkrótszyczasjestniesprawnyniżstandardowastarszako-
bieta.Jegozapotrzebowanienaopiekęjestwięcmniejsze.Wskazujenatorównież
pośrednioliczbawystępującychwPolscechoróbprzewlekłychukobietimężczyzn
wwiekuconajmniej70lat–jesttoodpowiednio3,44i2,74chorób.
Wciąguwiekówwprzeciwieństwiedośredniejdługościżyciamaksymalnadłu-
gośćżycianieuległazmianie.Jesttoliczbalat,którąosiągająnajdłużejżyjąceosoby
wcałejpopulacji.Uważasięjązawartośćgenetyczniezdefiniowaną,ściśleustaloną
iszacujenaokoło120lat.Zanajstarsząznajstarszych,czylimającąnajdłuższeży-
cie,uważasięJeanneCalment,którazmarław1997roku,przeżywszy122latai164
dni.Coważne,dopóźnejstarościzachowałaonasprawnośćpsychicznąifizyczną.
Wartozdaćsobiesprawę,żewprzeszłości,gdyśredniadługośćżyciawynosiła
około30lat,osobyżyjąceponad100latprzeżywałyponad3pokolenia.Pozwoliło
imtoczęstouchodzićzamędrców,którzywszystkowiedzą,gdyżbardzodługożyją
imajądużybagażdoświadczeń.
Ponieważwciąguwiekówśredniadługośćżyciasięwydłużyła,amaksymalna
długośćżyciapozostałatasama,różnicamiędzynimiuległaznacznemuzmniejsze-
niu.Wszystkiewięcdziałaniapodejmowanenarzeczzmniejszeniaśmiertelności
wrzeczywistościprzybliżajątedwaparametrydosiebie,np.wwynikuwprowadze-
niaszczepieńochronnychdladzieciizmniejszeniaśmiertelnościzpowoduchorób
zakaźnychwydłużeniuuległaśredniadługośćżycia,aleniemaksymalna.Przypuszcza
się,żeopanowanienp.choróbukładukrążeniabędziemiałopodobnyefekt.
