Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Budowaifunkcjeelementówczynnychibiernychstawów
gąbczastą(beleczkową).Kośćjestotoczonaokostną,akościposiadającejamęszpi-
kowąodwewnątrzzawierająśródkostną.
Kośćzbitajestzbudowanazosteonówstanowiącychpodstawowąjednostkębu-
dulcową.Mająonekształtwalców,przebiegającychrównolegledoosidługiejkości.
Międzyblaszkamikostnymiznajdująsięjamkikostnezawierającekomórkikostne
-osteocyty.Dziękisiecikanalikówłączącychposzczególneosteonynastępujewy-
mianainformacjimiędzykomórkamikostnymi.
Kośćgąbczastajestzbudowanazbeleczekkostnychtworzącychtrójwymiarowe
rusztowanie.Takabudowazapewniaimoptymalnewłaściwościmechaniczne.Kość
gąbczastawypełniagłówniekościpłaskie,trzonykręgoweorazwystępujewokolicy
nasadiprzynasadkościdługich.
Kośćkorowastanowi70%masykostnej.Kośćgąbczasta,mimożestanowije-
dynie30%masykostnej,ma3-krotniewiększąpowierzchnię,coczynijąbardziej
podatnąnaczynnikizmieniającefunkcjeposzczególnychkomórekkostnych.Dla-
tegowtejczęścikościłatwiejdochodzidojejutratyizmniejszeniawytrzymałości
mechanicznej.
1.2.Budowaizaburzeniafunkcjitkanki
łącznej
Tkankałącznastanowizasadniczyelementbudowywszystkichtkanekustroju,
wtymnarząduruchu.Jestzbudowanazkomórekisubstancjimiędzykomórkowej.
Komórkitkankiłącznejwytwarzająskładnikisubstancjimiędzykomórkowej
orazsubstancjeregulującetakieprocesyfizjologiczne,jakmigracjakomórek,aktyw-
nośćwydzielnicza,czynnościobronneiinne.Dokomórektkankiłącznejzaliczasię:
fibroblasty,fibrocyty,chondroblasty,chondrocyty,synowiocytytypuB,osteocyty,
osteoblastyiosteoklasty.
Fibroblastyifibrocytywytwarzająsubstancjęmiędzykomórkowąorazsubstan-
cjebiorąceudziałwzapaleniu.Ichzadaniemjestudziałwgojeniusiętkanek.
Chondroblastyichondrocytysąodpowiedzialnezasyntezęproteoglikanów
ikolagenu,sąrównieżźródłemprodukcjienzymówdziałającychprzeciwstawniedo
tychsubstancji.Produkujątakżewybranecytokiny,takiejakinterleukina1(IL-1),
interleukina6(IL-6),czynnikmartwicynowotworów(TNF-alfa).
Komórkikostnetworzącekośćto:osteocyty(mózgkomórki),osteoblasty–ko-
mórkizapewniająceodbudowękościorazosteoklasty-komórkiodpowiedzialneza
resorpcjękości.Kośćjesttkankążywą,wktórejstalezachodząprocesytworzenia
iresorpcjikości.Uosóbmłodychprzeważatworzeniekości,uosóbwwiekudojrza-
łymprocesytworzeniairesorpcjisązrównoważone,auosóbstarszychprzeważa
procesresorpcjikości.
Wskładsubstancjimiędzykomórkowejwchodzą:włókna,substancjapodstawo-
waipłyntkankowy.
Włóknakolagenowesązbudowanezbiałek-tropokolagenu.Włóknawytrzy-
małenaobciążenia,grube,tworzykolagentypuI,natomiastwłóknacienkie-ko-
lagentypuII.Pozostałewłóknatworządelikatnąsiatkęisąutworzoneprzezinne