Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ProfesorSzczepanSzczeniowskinazywałtedwarodzajeoddziaływaniafi-
zyki,dwomaskrzydłamifizyki:technicznymifilozoficznym.
Różnerodzajeruchurozmaitychobiektówjakieobserwujemywprzyro-
dzie,nazywasięwfizyceruchamiciał.wpierwszymrozdzialezajmiemysię
kinematyką.Stanowionadziałfizyki,wktórymbadasięruchciałbezpoda-
niaprzyczynytegoruchu.wkinematyceposługujemysiętylkopojęciami
geometrycznymiipojęciemczasu.Możnawięcuważać,żekinematykato
geometriawzbogaconaopojęcieczasu.Pojęciageometryczneorazpojęcie
czasuwystępującewkinematyce,umożliwiająwprowadzenienowychpojęć:
prędkościiprzyspieszenia.Tedwapojęciazastosujemydoopisukilkunaj-
prostszychruchówprostoliniowych:jednostajnego,jednostajnieprzyspieszo-
negolubjednostajnieopóźnionegoorazruchujednostajnegopookręgukoła.
wytłumaczymysensfizycznyilorazuprzyrostówskończonychdwuwielkości
fizycznych,powiązanychzsobązależnościąfunkcyjną.
wdrugimrozdzialeprzedstawimypodstawyzasaddynamiki.Ruchciał
poddziałaniemsiłjestwyznaczonyprzeztrzyprawaruchusformułowa-
neprzezNewtona.Przedyskutujemyszczegółowowynikająceztychpraw
konsekwencje,dlakilkurodzajówsił.Podstawoweznaczeniewfizycema-
takzwanezasadyzachowanianiektórychwielkościfizycznych.Zasady
teorzekają,żewściśleokreślonychwarunkach,niektórewielkościfizyczne
nieulegajązmianiezupływemczasu.Stądpochodzinazwa:zasadyzacho-
wania.wyprowadzimyzasadęzachowaniapęduizastosujemydoopisu
ruchurakiety.
wtrzecimrozdzialezastosujemyprawadynamikidoobjaśnieniaruchu
KsiężycawokółZiemi.Rozwiązanietegoproblemustanowiłopunktwyj-
ściadosformułowaniaprzezNewtonaprawapowszechnegociążeniaciał.Na
podstawietegoprawa,przyzastosowaniurachunkuróżniczkowegoicałkowe-
go,NewtonuzasadniłtrzyprawaKeplera,opisująceruchyplanetSystemu
Słonecznego.Pojęciepolafizycznegopojawiasięwróżnychdziałachfizyki.
Jakopierwszyprzykładpolafizycznegowprowadzimypojęciepolagrawi-
tacyjnego.
wczwartymrozdzialezaznajomimysięzeznaczeniempojęciaenergii
wfizyce,napodstawieprzykładówenergiimechanicznej.występujeona
wdwuformach:energiikinetycznejienergiipotencjalnej.Pierwszaforma
energiijestzwiązanazruchemciał,adrugazewzajemnympołożeniem
częścijednegociałalubzewzajemnympołożeniemkilkuciał.wyjaśnimy
podjakimiwarunkamiobowiązujewprzyrodziezasadazachowaniaenergii
mechanicznej,toznaczy,kiedytaenergianieulegazmianiezupływemczasu.
Opisniektórychwłasnościcieczyigazówstanowitreśćpiątegorozdziału.
wprzypadkucieczybędątoprawaPascalaiArchimedesaorazwłasności
przepływucieczy,którezwiązanezrównaniemBernoulliego.Torównanie
11