Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
indywidualnychciał,którychodrębnośćmożebyćnastęp-
niezagrożonaprzezrozpuszczającewydzieliny.Tymczasem
wypadaraczejzgodzićsięztrzeźwąobserwacjąImmanuela
Kanta,wedługktóregoUpłynyistniaływedługwszelkich
oznakwogóleprzedciałamistałymi,azarównorośliny,jak
ciałazwierzęcetworząsięzpłynnejsubstancjipokarmowej,
nabierającejwspokojuformy"3.Płynysąpierwszewobec
ciał,zarównochronologicznie,jakilogicznie;zpłynupo-
wstałeśiwpłynsięobrócisz.
Dychotomicznypodział:ciało-świat,wnętrze-zewnę-
trze,wktórympłynyustrojowegrająrolędestabilizujące-
goitransgresywnegopośrednika,odpoczątkuopierałsięna
fałszywejwierzewjednośćiniepodzielność-in-dywidual-
ność-ciała.Współczesnebionaukikazałynamjużpożegnać
sięztąwiarą:granicapomiędzytobąinie-tobąjestnietyle
płynna,ilepoprostunieistnieje.Tylkokilkaprocentkomó-
rekwtwoimcielezawieratwójmateriałgenetyczny:reszta
tobakterie,wirusyigrzyby,mikrobiom,bezktóregotwo-
jeżycieniebyłobymożliwe4.Mikroorganizmymieszkające
wtwoimciele,czyteżraczej:stanowiącetociało,nietylko
trawiąpokarmyidbająoodporność,aleteżprodukująneu-
roprzekaźniki,zmieniającchemiętwojegomózguiwpły-
wającnatwójnastrójimyśli5.Należałobywięczrewidować
niecoobserwacjęKanta:owszem,ciałazwierzątpowstają
zpłynnejsubstancjipokarmowej,alenigdydokońca,za-
wszepozostająwjakimśstopniupłynne,mnogieinie-zwie-
rzęce;samprocesnabieraniaprzeznieformyprzebiegazaś
3I.Kant,Krytykawładzysądzenia,przeł.J.Gałecki,Warszawa1986,s.295.
4J.A.Foster,K.A.McVeyNeufeld,Gut–brainaxis:howthemicrobiomeinflu-
encesanxietyanddepression,UTrendsinNeurosciences",May2013,Vol.36,
No.5,s.305.
5Tamże,s.310.
16
